حاشیه سود عملیاتی صنعت آلومینیوم در بورس ۸ تا ۱۰ درصد است
آلومینیوم یک فلز راهبردی بوده که مصرف سرانه آن در کشورهای صنعتی به سرعت رو به افزایش است.
چابک آنلاین، مجید میرزا حیدری، چه از نظر کیفی و چه از نظر ارزش، فلز آلومینیوم، کاربردی‌ترین فلز بعد از فولاد بوده و در تمامی بخش‌های صنعت دارای اهمیت است.
صنایع بسیاری از جمله حمل و نقل، ساختمان، انرژی، بسته‌بندی و قوطی، لوازم خانگی، نفت و گاز و صنایع هوایی بشدت به این فلز وابسته بوده و دلیل این وابستگی، جدای از قیمت مناسب، خواص این فلز همچون استحکام خوب، مقاومت به خوردگی بالا و ظاهر زیبا است.
با در نظر گرفتن شرایط حاکم بر جهان و ایران و محدودیت‌های بین‌المللی و تورم، در سال گذشته نسبت به سال 1399 مصرف کویل، ورق و تسمه آلومینیومی در کشور و بازار داخلی تغییر چندان محسوسی نداشت. البته علت اصلی آن رکود نسبی حاکم بر صنایع مختلف از جمله ساختمان و همچنین نوسانات نرخ ارز، افزایش قیمت جهانی آلومینیوم و کاهش تقاضا به دلیل بالا بودن قیمت نسبی آلومینیوم و در مواردی جایگزینی فولاد به جای آلومینیوم درمصارف خاص بوده است. برنامه‌ای که در افق ۱۴۰۴ در نظر گرفته شده، تولید ۱.۵ میلیون تن آلومینیوم در کشور است. هرچند که به نظر می‌رسد با توجه به روند سرمایه‌گذاری در بخش‌های مهم این صنعت، حداکثر تولیدات آن در حالتی خوشبینانه به یک میلیون تن برسد. گفته می‌شود که ظرفیت تولید شمش آلومینیوم در کشور سالانه حدود ۷۰۰ هزار تن و تقاضای بازار داخل حدود ۳۵۰ هزار تن است.
درحال حاضر با توجه به تقاضای صادراتی، عرضه کمتری در بازار داخل صورت می‌گیرد.
البته در صورت تأمین نقدینگی و تکمیل خطوط تولیدکنندگان بزرگ، این احتمال وجود دارد که سال آینده نیز ظرفیت تولید شمش آلومینیوم در کشور ۳۰۰ هزار تن افزایش یابد.
از آلومینای ایران، المهدی(عج)، آلومینیوم جنوب (سالکو)، ایرالکو و آلومینیوم هرمزگان به عنوان بازیگران مهم این صنعت یاد می‌شود.
گزارش‌ها نشان می‌دهند که مجموع تولید واقعی شرکت «آلومینای ایران» به عنوان شرکت تولیدکننده هیدرات، پودر آلومینا و شمش آلومینیوم در سال گذشته در زمینه محصول آلومینا 218 هزار و 272 تن و شمش آلومینیوم آن هم 37 هزار و 265 تن بوده است.
هرچند که تولید واقعی محصول آلومینای سال گذشته این شرکت در مقایسه با سال ماقبل از آن اندکی کاهش یافته اما تولیدات شمش آلومینیوم آن، افزایش یافته است. ناگفته نماند که در حال حاضر سهام این شرکت در بازار سرمایه عرضه نمی‌شود.
کل تولیدات سال گذشته آلومینیوم ایران 175 هزار و 531 تن بوده که این شرکت در سال جاری 27 درصد سهم تولید داخلی را به خود اختصاص داده است. همچنین سهام این شرکت در بازار سرمایه مورد معامله قرار می‌گیرد. شرکت آلومینیوم المهدی(عج) به عنوان تولیدکننده دیگر در صنعت آلومینیوم، توانسته در سال گذشته 142 هزار و 626 تن شمش آلومینیوم تولید کند هر چند که این رقم نسبت به سال گذشته، اندکی کاهش یافته است.
به نظرمی رسد که افت تولید این شرکت تولیدکننده در سال گذشته برگرفته از محدودیت مصرف انرژی و عمر بالای تجهیزات بوده که باعث شده تا تعدادی از دیگ‌ها در سال گذشته از مدار خارج شوند.
از قرار معلوم، میزان تولیدات شرکت آلومینیوم جنوب هم در سال گذشته 197 هزار و 610 تن محصولات آلومینیومی خالص بوده است.
فارغ از پرداختن بیشتر به این شرکت‌ها، اما در یک تصویر کلی، شرکت‌هایی چون آلومینیوم ایران، آلومتک، آلومراد و نورد آلومینیوم در بازار سرمایه حضور دارند که نرخ بازده دارایی عمده این شرکت‌ها در محدوده بیش از 30 درصد بوده که نسبت به سایر صنایع بورسی عدد مطلوبی است.
همچنین نسبت قیمت به درآمد این شرکت‌ها هم نشان می‌دهد نسبت p/e دو شرکت بیش از 20 درصد و دو شرکت هم در محدوده p/e بازار بوده است. با این توضیحات، به نظر می‌رسد که صنعت آلومینیوم دارای نسبت پرداخت سود چندان بدی هم نیست. هر چند که با توجه به کاهش ساخت و ساز و پروژه‌های عمرانی و رکود حاکم بر صنعت ساختمان و به دنبال آن تولید محصولات آلومینیومی، تقاضای پروفیل آلومینیوم دست‌کم ۴۰ درصد نسبت به مدت مشابه سال قبل کاهش یافته است. از نوسانات نرخ آلومینیوم در بازارهای جهانی به عنوان یکی از مشکلات ماه‌های اخیر تولیدکنندگان محصولات آلومینیومی یاد می‌شود چرا که متوسط نرخ شمش آلومینیوم در lme در یک سال اخیر (2.84) دلار نسبت به متوسط نرخ یک سال قبل از آن (2.2) دلار افزایشی نزدیک به 27 درصد داشته است.
اما این صنعت چه ریسک‌هایی را در پیش رو دارد؟
صنعت آلومینیوم، همچون سایر صنایع بورسی در محیط کسب و کار خود با ریسک‌های مختلفی دست به گریبان بوده که از جمله آنها می‌توان به ریسک قیمت نهاده‌های تولید، تأمین نهاده‌های تولید و تأمین ارز و نوسانات نرخ آن اشاره داشت. جدای از این موارد، شرکت‌های آلومینیومی بزرگ در بالادست، در گزارشات خود تصریح دارند که با توجه به بالا بودن هزینه مواد مصرفی از بهای تمام شده تولید و وارداتی بودن عمده مواد مصرفی از قبیل پودرآلومینا،آند خطوط جدید کارگاه احیا، پترولیوم کک و موادی چون کریولیت، آلومینیوم فلوراید و کاتد بلاک که همگی به طور مستقیم متأثر از تغییرات نرخ ارز و نرخ‌های جهانی بوده، بهای تولیدات شرکت‌ها را تحت تأثیر قرار می‌دهند. همچنین بر این موارد باید هزینه تأمین برق و انرژی را هم افزود. با این توصیفات اما وضعیت شرکت‌های آلومینیومی در بورس چگونه است؟
عضو هیأت مدیره شرکت آلومتک، شرکت‌های صنعت آلومینیوم را به دودسته تقسیم کرده و اذعان داشته که شرکت‌های تأمین کننده مواد اولیه یا شمش در بالادست، همچنان از برق و گاز دولتی استفاده می‌کنند اما محصولات خود را در داخل کشور به نرخ جهانی می‌فروشند و ادعای بالا بودن هزینه‌های تولید و فرسوده بودن تجهیزات برخی از این شرکت‌ها چندان واقعی نیست.
مهدی سهرابی افزود: در دنیا برای تولید هر تن آلومینیوم 11 کیلووات برق مصرف می‌شود و همین شرکت‌های بین‌المللی به ازای هرکیلو وات ساعت برق 25 هزار تومان می‌پردازند، اما در ایران هرکیلو وات ساعت 500 تومان خریداری می‌شود، بنابراین چرا شمش آلومینیوم تولیدی شرکت‌های بالادست به قیمت بین‌المللی به شرکت‌های پایین دست فروخته می‌شود؟
وی، برآورد کرد که در پایین دست صنعت آلومینیوم حدود 400 شرکت وجود دارند که در زمینه‌های ریخته‌گری، خودرویی، پروفیل ساختمانی و تولید هادی‌‌های هوایی و زمینی فعال هستند که از یارانه پنهان انرژی به مراتب کمتری نسبت به شرکت‌های بالادستی این صنعت استفاده می‌کنند.
سهرابی در توصیف افزایش دوره وصول مطالبات این صنعت گفت که صنعت برق و خودرو در ایران دولتی بوده و شرکت‌های دولتی عموماً در پرداخت بدهی‌های خود به صنعت آلومینیوم تأخیر دارند.
به گفته وی، حاشیه سود عملیاتی این صنعت بین 8 تا 10 درصد بوده زیرا عمده فعالان این صنعت وارد رقابت منفی شده‌اند و باعث شده تا حاشیه سود عملیاتی آن کاهشی باشد، هرچند که با توجه به اینکه صنایع مختلف در دنیا به سمت استفاده بیشتر از آلومینیوم به پیش می‌روند،اما آینده از آن صنعت آلومینیوم است و سهم‌های آن نیز ارزنده‌تر و درخشان خواهند شد.
