راهکارهای ساده کاهش مصرف برق در منازل
کارشناس مسائل اقتصادی توانیر گفت: مدیریت مصرف برق نه‌تنها از سرمایه‌گذاری‌های سنگین احداث نیروگاهها و شبکه جلوگیری می‌کند بلکه می‌توان این سرمایه‌گذاری را در سایر امور عمرانی، زیربنایی و تولیدی استفاده کرد.
به گزارش چابک آنلاین به نقل از تسنیم، هانیه یوسفی متقاعد، کارشناس مسائل اقتصادی توانیر اظهار داشت: برق یکی از ارزشمندترین انواع انرژی است که بدون هیچ جایگزینی، نقش بسیار مهمی در رفاه خانوار دارد.
وی با ابراز اینکه "کشور ما از نظر شاخصهای دسترسی به برق شهری در وضعیتی بالاتر از متوسط جهانی قرار دارد"، گفت: متوسط جهانی این شاخص در سال 2018 معادل 89.5 درصد و در کشورمان 100 درصد است؛ با این حال افزایش روزافزون تقاضای برق در بخشهای مختلف جامعه، پاسخگویی به این تقاضا را به‌خصوص در ساعات اوج بار بسیار هزینه‌بر کرده است و با توجه به پایین بودن سهم برق در سبد هزینه خانوار ایرانی، رعایت الگوی مصرف تنها با افزایش تعرفه برق، قابل عملیاتی شدن نیست.
یوسفی حدود 32 درصد از مصرف برق کشور را مربوط به بخش خانگی عنوان کرد و گفت: مشترکان پرمصرف خانگی اغلب جزو دهک‌های بالای درآمدی هستند؛ این دسته از مشترکان که اغلب به‌دلیل داشتن مسکن با متراژ بالا و استفاده از انواع وسایل برقی، برق بیشتری مصرف می‌کنند، تنها با افزایش تعرفه‌ها، مصرف خود را کاهش نخواهند داد، بلکه رعایت الگوی مصرف برق، نیازمند آموزش همگانی، تنویر افکار عمومی، آگاهی‌بخشی به جامعه و اشاعه فرهنگ صحیح مصرف در خانواده‌ها است.
وی ادامه داد: گرچه هر فرد یا خانواده با توجه به محدودیت‌های درآمدی و قیمت‌های نسبی، شرایط اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی ممکن است سبد مصرفی خود را بهترین الگوی مصرف برق تلقی کند، اما این الگو می‌تواند در بعد کلان با سیاست‌های اقتصادی و اولویت‌های کشور متناقض باشد.
کارشناس مسائل اقتصادی توانیر تصریح کرد: افزایش بی‌رویه مصرف برق نیاز به احداث نیروگاه‌های بیشتر و خارج از برنامه و متناسب با آن توسعه شبکه انتقال تا توزیع را افزایش می‌دهد که خود مستلزم صرف هزینه‌های کلان و در عین حال بسیار زمان‌بر است، لذا با مدیریت مصرف برق نه‌تنها از سرمایه‌گذاری‌های سنگین جلوگیری می‌شود، بلکه می‌توان از این سرمایه‌گذاری در سایر امور عمرانی، زیربنایی و تولیدی استفاده کرد که در نهایت منجر به رونق کسب‌وکار، بهبود اقتصاد خانواده‌ها و توسعه اقتصاد کشور خواهد شد.
وی افزود: به‌طور کلی خانوارها می‌توانند با چند راهکار ساده و بدون هزینه و بدون آنکه از رفاه خانواده‌شان کاسته شود، هزینه برق را کم و به تأمین برق پایدار شبکه و توسعه کشور هم کمک کنند که یکی از این موارد خرید آگاهانه لوازم برقی خانگی است.
یوسفی با بیان اینکه "لوازم برقی خانگی از جمله لوازم مصرفی بادوام محسوب می‌شود به‌خصوص در مورد آن دسته از لوازم برقی مثل یخچال و فریزر که مصرف دایمی دارند و در تمام طول شبانه‌روز در حال کار هستند"، گفت: در هنگام خرید لوازم برقی باید به برچسب انرژی دستگاه دقت کرد؛ برچسب انرژی نشان‌دهنده کیفیت محصولات از نظر مصرف انرژی است.
وی ادامه داد: شاخص مصرف انرژی با حروف لاتین A تا G مشخص می‌شود که هر حرف دارای رنگی مخصوص به خود از سبز تا قرمز است؛ حرف A که در برچسب انرژی با زمینه سبز پررنگ نشان داده می‌شود به معنی کمترین مصرف انرژی و بیشترین کارایی است.
کارشناس مسائل اقتصادی توانیر با بیان اینکه "از سال 2010 درجه کیفیت مصرف انرژی در گروه A به سه زیرگروه +A و ++A و +++A تقسیم می‌شود که برچسب +++A به‌عنوان بهترین رتبه از نظر میزان مصرف انرژی شناخته می‌شود"، گفت: از میان انواع تجهیزات سرمایشی، کولرهای گازی پرمصرف‌ترین لوازم برقی محسوب می‌شوند و باید توجه داشت که ظرفیت سرمایشی کولرها متناسب با فضای مورد استفاده و شرایط آب‌وهوایی محل انتخاب شود.
وی افزود: انتخاب کولرهای با ظرفیت بیشتر از حد نیاز، افزایش مصرف برق را در پی دارد، به‌عنوان مثال در مناطق گرم و خشک از کولرهای آبی و در مناطق شرجی و مرطوب از کولرهای گازی برای خنک کردن محیط استفاده می‌کنند.
یوسفی خاطرنشان کرد: در صورت استفاده از کولرهای آبی نیز باید به این نکات توجه داشت که کانال‌کشی کولر باید از کوتاه‌ترین مسیر انجام شود چرا که هرچه مسیر کانال‌کشی کولرهای آبی طولانی‌تر باشد، فشار هوا در کانال‌ها افت پیدا می‌کند و برای جبران آن به انرژی بیشتری نیاز داریم و سرمای حاصل نیز کمتر می‌شود، همچنین با استفاده از پشم شیشه یا سایر عایق‌ها برای آن دسته از کولرهایی که کانال آنها خارج از ساختمان قرار دارد، می‌توان مانع از گرم شدن کانال و هدر رفتن سرما بر اثر تابش مستقیم نور خورشید شد.
وی ادامه داد: استفاده از سایه‌بان و استفاده از دور کند از عواملی هستند که می‌تواند به کاهش مصرف برق در کولرهای آبی منجر شود؛ همچنین کولرهای آبی از دو نوع واسط تبخیر (پوشالی یا سلولزی ) استفاده می‌کنند.
کارشناس مسائل اقتصادی توانیر با بیان اینکه "کولرهای پوشالی نسل قدیمی کولرهای آبی هستند که مصرف انرژی بالایی دارند و باید هرسال پوشال آنها تعویض شود"، گفت: کولرهای سلولزی نسل جدیدتر کولر هستند که به‌نسبت کولرهای پوشالی، مصرف انرژی کمتری دارند و می‌توان از پدهای سلولزی آن چندسال استفاده کرد.
وی افزود: سرویس سالانه کولرها نیز در کاهش مصرف انرژی بسیار تأثیرگذار است؛ به‌علاوه مادران محترم در خانواده‌ها سعی کنند در تابستان و ساعتهای گرم روز از چند وسیله گرمازا مثل اجاق گاز، سماور و… استفاده نکنند، زیرا استفاده از این وسایل باعث بالا رفتن دمای محیط می‌شود و در نتیجه باید کولر برای مدت بیشتر و با دور تند کار کند تا دمای محیط را پایین بیاورد. استفاده از دور تند کولر آبی می‌تواند مصرف برق را تا 2 برابر افزایش دهد.
یوسفی با یادآوری اینکه "در مورد کولرهای گازی، انتخاب دمای آسایش 25 درجه، مصرف برق را به‌میزان قابل‌توجهی کاهش می‌دهد"، گفت: پنل داخلی کولر را روبه‌روی محل نشستن در فضا قرار بدهید و فراموش نکنید که هوای خنک کولر گازی از پنل داخلی، به‌سمت جلو (پنج تا ده متر) جریان دارد؛ پس در زمان نصب، این موضوع را درنظر بگیرید و از نصب پنل داخلی کولر گازی مقابل درب ورودی و یا پنجره‌هایی که معمولاً آنها را باز می‌گذارید خودداری کنید.
وی ادامه داد: ذرات معلق و گردوغباری که وارد فیلتر کولر گازی می‌شود، منافذ آن را به‌مرور می‌بندد و در نتیجه فشار بیشتری به کولر گازی وارد می‌شود و کولر باید انرژی بیشتری برای خنک کردن هوا مصرف کند بنابراین با تمیز کردن فیلتر کولر گازی می‌توان از فشار مضاعف به سیستم سرمایشی جلوگیری کرد.
این کارشناس توانیر با تأکید به اینکه "می‌بایست برای کاهش مصرف برق و کاهش هزینه خانوار، در طول روز از روشنایی طبیعی استفاده کنیم"، گفت: از لحاظ علمی استفاده از نور طبیعی بر سلامت روحی و روانی افراد اثر مثبت دارد، برای عبور نور طبیعی و داشتن روشنایی مطلوب، شیشه پنجره‌ها را پاکیزه نگه داریم.
وی اضافه کرد: چیدمان وسایل منزل به‌گونه‌ای باشد که بازدارنده نور روز نباشد؛ در رنگ‌آمیزی دیوارها، سقف‌ها، پنجره و درب‌ها از رنگ روشن استفاده شود تا میزان بازتاب نور افزایش یابد و به‌هنگام سیم‌کشی برق ساختمان سعی شود به‌خصوص در مورد لوسترها حتماً از کلیدهای دوپل استفاده شود تا بتوان در مواقع غیرضروری برخی از لامپها را خاموش کرد.
کارشناس مسائل اقتصادی توانیر خاطرنشان کرد: در محل کار که نور بیشتری مورد نیاز است به‌جای افزایش تعداد لامپ، گردوغبار آنها را پاک کنیم و بهتر است در راه‌پله‌ها، راهروها و مشاعات ساختمان از سیستم روشنایی هوشمند استفاده شود.
وی ادامه داد: جایگزین کردن لامپهای LED و کم‌مصرف به‌جای لامپهای رشته‌ای و هالوژن بازدهی سیستم روشنایی را افزایش می‌دهد، از جمله مزایای لامپهای LED می‌توان به مصرف انرژی پایین، طول عمر بالا (معمولاً عمر متوسطی بین 25000 تا 80000 ساعت دارد و در صورت روشن ماندن دایمی حدود سه سال عمر می‌کند)، تنوع بالای مدل و رنگ و نامحدود بودن دفعات خاموش و روشن کردن یا قابلیت کلیدزنی PWM نامحدود اشاره کرد.
یوسفی با ابراز اینکه از دیگر مزایای لامپهای LED بازده نوری بالای آن است، گفت: در زمان حاضر لامپهای LED، بازدهی بین 74 تا 120 لومن بر وات دارند البته در برخی فناوریهای ساخت لامپهای LED، بازدهی لامپ به 300 لومن بر وات نیز رسیده است و این در حالی است که این مقدار برای لامپ رشته‌ای 10 تا 15 لومن و برای لامپ کم‌مصرف 45 تا 65 لومن بر وات است.
وی افزود: در واقع می‌توان گفت لامپهای LED، لامپهای فوق‌کم‌مصرف هستند. لامپهای کم‌مصرف فلورسنت حاوی جیوه است و انهدام غیراصولی و یا رها کردن و شکستن آنها می‌تواند منجر به آلوده شدن محیط زیست شود و مشکلاتی برای انسان‌ها و سایر موجودات زنده ایجاد کند همچنین نور لامپ LED هیچ اشعه ماوراء بنفشی ساطع نمی‌کند و از نظر محیط زیست به‌عنوان نور سبز شناخته می‌شود.
کارشناس مسائل اقتصادی توانیر تصریح کرد: معمولاً لامپ LED هزینه اولیه بیشتری نسبت به لامپ کم‌مصرف دارد اما از آنجا که طول عمر آن 4 تا 5 برابر طول عمر لامپهای کم‌مصرف و مصرف انرژی این لامپها یک‌سوم تا یک‌چهارم لامپهای کم‌مصرف فلورسنت است، پس در طول زمان، استفاده از لامپهای LED توجیه اقتصادی بیشتری دارد.
یوسفی در خصوص یخچال و فریزر گفت: یخچال و فریزر جزو آن دسته از لوازم برقی خانگی هستند که مصرف دایمی دارند و در تمام طول شبانه‌روز در حال کار هستند، رعایت نکات زیر می‌تواند مصرف برق این لوازم را کاهش دهد و از استهلاک آنها نیز جلوگیری کند.
وی ادامه داد: به‌هنگام خرید یخچال و فریزر علاوه بر دقت به برچسب انرژی و اطمینان از کم‌مصرف بودن یخچال، حتماً اندازه یخچال را با توجه به تعداد افراد خانواده انتخاب کنید، به‌عنوان مثال یک خانواده چهارنفره باید یخچالی به‌ابعاد 18 تا 22 فوت‌مکعب خریداری کند، یک فوت‌مکعب معادل 28.32 لیتر و هر لیتر نیز مکعبی با ابعاد 10cm×10cm×10cm است، باید توجه داشت یخچال بزرگ برق بیشتری مصرف می‌کند و در عین حال فضای بیشتری را نیز اشغال خواهد کرد.
کارشناس مسائل اقتصادی توانیر با بیان اینکه "قراردادن یخچال و فریزر در مجاورت منابع و دستگاههای حرارت‌زا از قبیل اجاق گاز، آبگرمکن و همچنین تابش مستقیم نور آفتاب باعث افزایش مصرف انرژی می‌شود"، گفت: از قرار دادن مواد غذایی گرم و داغ در یخچال و فریزر بپرهیزید، ابتدا این مواد را در محیط اتاق به دمای معمولی رسانده و سپس در یخچال و فریزر قرار دهید.
وی افزود: از سالم بودن نوار لاستیکی درب یخچال اطمینان حاصل کنید. به‌مرور زمان نوار لاستیکی درب یخچال خاصیت انعطاف‌پذیری خود را از دست می‌دهد و هوای بیرون به داخل یخچال نفوذ می‌کند، همین امر باعث می‌شود موتور یخچال جهت حفظ دما به‌طور مداوم فعالیت کند.
یوسفی تصریح کرد: درب یخچال را زیاد باز و بسته نکنید، هر چقدر درب یخچال به‌طور مداوم باز و بسته شود تأثیر آن بر افزایش صورت‌حساب برق قابل مشاهده خواهد بود؛ اگر یخچال شما مجهز به سیستم خودکار برفک‌زدایی نیست، بهتر است در فواصل زمانی مشخص نسبت به رفع برفکها اقدام شود چرا که برفک‌زدایی یخچال، مصرف انرژی برق را کاهش می‌دهد.
وی ادامه داد: قرار داشتن تلویزیون، لپ‌تاپ، مودم، مایکروفر و سایر لوازم الکترونیکی در حالت آماده به کار (استندبای)، به‌معنای تداوم مصرف برق است؛ لذا اگر از یک دستگاه به‌مدت طولانی استفاده نمی‌شود حتماً آن را از مدار برق خارج کنید.
