منابع آب تهران ظرفیت بارگذاری جمعیت جدید ندارد
آمارهای موجود در کشور نشان میدهد چنانکه روند بارگذاری جمعیت در شهر تهران کنترل نشود، با توجه به محدودیت منابع آب، به سختی میتوان پاسخگوی تأمین آب شرب بود و حتماً به مدیریت مصرف نیاز خواهد بود.
به گزارش چابک آنلاین به نقل از وزارت نیرو، بر اساس جدیدترین آمار ۴۸ درصد خانوارهای بدمصرف در کشور ۷۰ درصد از آب شرب را مصرف میکنند. این وضعیت در خانوارهای بدمصرف تهرانی به گونهای است که ۵ درصد از تهرانیها به تنهایی ۱۵ درصد از حجم آب شرب تهران را مصرف میکنند.
بر اساس آمارها ۹ درصد از برداشتها از منابع آب زیرزمینی در بخش شرب و بهداشت مورد استفاده قرار میگیرد و این درحالی است که برای مصرف آب شرب هر خانوار، استاندارد یا الگویی در نظر گرفته شده است که این الگو در استانهای کشور بنا بر شرایط اقلیمی، آب وهوایی، میزان منابع و ذخایر آبی و حتی اقتصادی آنها در ماه متغیر است، در عین حال الگوی مصرف آب به صورت میانگین در ایران به ازای هر نفر ۱۵۰ لیتر در شبانه روز است. در عین حال میزان مصرف آب از الگوی پیشبینی شده غالباً فراتر میرود و نیاز است که مصرف آب را به این عدد برسانیم تا در سالهای آینده بتوان از این کالای مهم و اساسی بهره بیشتری برد.
همانگونه که ذکر شد مصرف آب بسیاری از خانوارهای ایرانی اعم از شهری و روستایی از حد مجاز و الگوی مصرف پیشبینی شده بیشتر است، به طوری که براساس آخرین آمارهای وزارت نیرو ۴۸ درصد خانوارها جزو مشترکان پرمصرف محسوب میشوند و نکته قابل توجه این است که ۴۸ درصد خانوارهای بالای الگو حدودا ۷۰ درصد حجم آب شرب کشور را مصرف میکنند.
به گفته کارشناسان آب وانرژی، اقلیمی که ایران در آن قرار دارد منطقهای گرم و خشک است. متوسط حجم بارشهای سالانه یکسوم میانگین جهانی است و از طرفی زاویه تابش خورشید نسبت به سایر مناطق، عمودتر است، در نتیجه قرار داشتن کشور در چنین اقلیمی با حجم تبخیر بالای آب اهمیت موضوع آب را صد چندان میکند.
علاوه بر این پاییز ۱۴۰۳ به عنوان فصل آغازین سال آبی ۱۴۰۴ ـ ۱۴۰۳ از منظر مراجع ملی و بینالمللی هواشناسی، سالی خشک و نسبتاً گرم برای ایران پیشبینی شده است و این یعنی با تدوام خشک و کم آوردی رودخانهها و کسری مخزن آبخوانها، باید منتظر تلنگرهای کم آبی دیگر نیز بود.
این وضعیت در مناطقی از کشور از جمله تهران که با جمعیتی عظیم و منابع آب اندک مواجه است، حادتر می شوداست، به طوریکه اخیرا سخنگوی صنعت آب کشور از دشواری تامین آب شرب پایتخت با تداوم بارگذاری جمعیتی خبر داده و گفته است اگر روند بارگذاری جمعیت در شهر تهران کنترل نشود، با توجه به محدودیت منابع آب، به سختی میتوان پاسخگوی تأمین آب شرب باشیم و حتماً به مدیریت مصرف نیاز خواهد بود.
بر این اساس آب تهران در صورت افزایش جمعیت با چالشهای اساسیتری مواجه میشود که آینده آن را بیش از پیش به خطر میاندازد.
منابع آبی خود تهران صرفاً محدود به چند رودخانه کوچک همانند کن و تجریش و نیز منابع آب زیرزمینی است. پتانسیلهای آبی تهران اجازه استقرار جمعیت کثیر را نمیدهد و برای حل مشکل تأمین آب شرب از دهههای پیش، انتقال آب از محل سدهای کرج، لتیان و ماملو و سایر طرحهای انتقال بین حوضهای همانند لار و طالقان در دستورکار قرار داشته و اجرایی شده است؛ بنابراین خود تهران منابع آب محدود و ناچیزی برای تأمین آب شرب دارد.
عیسی بزرگزاده، سخنگوی صنعت آب کشور نیز در همین رابطه گفته است از سالهای دور مجبور شدیم از حوضههای مجاور آب را به تهران منتقل کنیم و این انتقال آب موجب تشویق سکنی گزیدن جمعیت در این محدوده شده است و با حفظ و تداوم وضعیت فعلی، تأمین آب این جمعیت رو به رشد مسأله همیشگی است. اگر روند افزایش جمعیت در شهر تهران کنترل نشود، با توجه به محدودیت منابع آب، به سختی میتوان پاسخگوی تأمین آب شرب باشیم و حتماً به مدیریت مصرف نیاز خواهد بود.
با توجه به محدودیت منابع آبی طبق گفته مدیرعامل شرکت آب منطقه ای تهران با اتمام سال آبی حجم ذخایر سدهای استان به۴۹۳ میلیون مترمکعب رسید و میانگین مصرف آب در این روزهای تهران ۳ میلیون و ۴۰۰ هزار مترمکعب در شبانه روز است و این میزان در گرمترین روز سال امسال به ۴ میلیون متر مکعب در شبانه روز رسید.
اگر آب را یک کالای با ارزش قلمداد کنیم، قطعا میتوان برای بهینه مصرف کردن آن هم برنامهریزیهای دقیقتری انجام داد.