صنعت لیزینگ به دنبال راههای عبور از موانع تامین مالی

به گزارش چابک آنلاین، آمارهای سال ۲۰۱۳ درمورد جایگاه صنعت لیزینگ در GDP کشورها نشان می‌دهدکه به‌طور میانگین حدود ۲درصد از تولید ناخالص کشورها به درآمد شرکت‌های لیزینگ اختصاص دارد. 

این در حالی است که با نگاهی به همین بازه زمانی در ایران، می‌بینیم که میزان فروش شرکت‌های لیزینگ برابر با ۰۸/ ۰ درصد از تولید ناخالص ایران را شکل می‌دهد. 

عدم توسعه صنعت لیزینگ از موارد مهمی است که نیاز به آسیب‌شناسی دقیق‌تری دارد. 

چالش‌های تامین مالی درصنعت لیزینگ و بالا رفتن نرخ در این صنعت از موانع توسعه لیزینگ محسوب می‌شود. هرچندکه فعالان این صنعت معتقدند فقراطلاعاتی در مورد کارکردصنعت لیزینگ و همین‌طور خدمات ویژه‌تر شرکت‌های لیزینگ ، بالاتربودن نرخ را نسبت به سایر نرخ‌های تسهیلات در کشور جبران می‌کند. 

از طرف دیگر فعالان این صنعت چالش‌های مالیاتی و قانونی را از موانع مهمی می‌دانند که اجازه رشد و توسعه به این صنعت مهم اعتباری را نداده است.

چالش نرخ سود لیزینگ، موضوع پیچیده‌ای محسوب می‌شود و تابع عرضه و تقاضا در بازار است که باید دید وضعیت نرخ در بازار خدمات لیزینگ چه عرضه و تقاضایی داشته است. 

نگرش برخی به‌گونه‌ای است که حاضرند در بازارهای غیررسمی نرخ‌های بالاتری پرداخت کنند ولی وقتی به بازارهای رسمی مثل لیزینگ می‌رسند، از بالا بودن نرخ در این بازارها شکایت می‌کنند، درحالی‌که این نرخ‌ها بسیار کمتر از نرخ  بازارهای غیررسمی است. 

درمورد بالا بودن نرخ باید گفت که لیزینگ‌ها خدمات مازادی را نیز ارائه می‌دهند و در همه جای دنیا خدمات مازاد آنها خدمات ویژه ای  محسوب می‌شود.

چالش نرخ سود لیزینگ، موضوع پیچیده‌ای محسوب می‌شود و تابع عرضه و تقاضا در بازار است که باید دید وضعیت نرخ در بازار خدمات لیزینگ چه عرضه و تقاضایی داشته است. 

تاگفته نماند که فرآیندهای ارزیابی، اعتبارسنجی و ارائه تسهیلات در لیزینگ بسیار سریع‌تر از بانک است. 

همین‌طور در دنیا لیزینگ‌ها بسیار متنوع‌تر از بانک‌ها تامین مالی می‌کنند، به‌طوری‌که لیزینگ‌ها به شرکت‌هایی که ظرفیت وام‌گیری آنها پر شده وام می‌دهند درحالی‌که بانک‌ها به این گونه شرکت‌ها وام نمی‌دهند. 

لیزینگ ها در واقع فرصت‌های تولید و سرمایه‌گذاری نیز ایجاد می‌کنند. 

لیزینگ ارائه‌دهنده خدمات بوده ودرنتیجه به‌واسطه میزان ارائه خدمات خود، نرخ بالاتری را نیز مجبور است دریافت کند. 

وقتی یک متقاضی حقیقی به شرکت لیزینگ مراجعه می‌کند،می‌تواند به‌طور مثال تا سقف یکصد میلیون تومان تسهیلات برای خرید خودرو دریافت کند ولی همان فرد در بانک به احتمال زیاد تا سقف 10 میلیون تومان، بیشتر اعتبار برای وام‌گیری ندارد.

نرخ بازده مورد انتظار سهامدار در اقتصاد، بالاترین نرخ محسوب می‌شود.

در واقع سهامدار بازده می‌خواهد و انتظار سود بالایی نیز دارد. 

حال باید دید شرکت‌های لیزینگ از کجا تامین مالی می‌کنند.

آنها از بانک‌ها تسهیلات می‌گیرند. 

بانک‌هایی که در قالب صندوق‌های سرمایه‌گذاری به سپرده‌گذاران خود تا 24درصد سود پرداخت می‌کنند.

درنتیجه وقتی لیزینگ با 24 تا 25 درصد منابع خود را تامین می‌کند و خود از مشتریان ساختار معیوب تامین مالی است، نمی‌توان بالا بودن نرخ سود در شرکت‌های لیزینگ را به گردن خود شرکت‌های لیزینگ انداخت. 

فروشندگان در ایران وقتی بخواهند کالاهای خود را بفروشند اگر به‌صورت لیزینگی بفروشند باید به مشتری تخفیفاتی بدهند اما آنها هزینه خود را از خریدار می‌گیرند.

از طرف دیگر وقتی به‌صورت لیزینگی نمی‌فروشند و تخفیف نمی‌دهند، خودشان به‌صورت اعتباری اقدام به فروش محصولات خود می‌کنند که این موضوع بازهم صحیح نیست. 

به نظر می رسد بعضی از صنایع مانند صنعت خودرو می‌خواهد ضعف و هزینه‌های بالا، تولید زیر ظرفیت خود و سایر موارد را از طریق فروش اعتباری شرکت‌های لیزینگ جبران کند. 

از طرف دیگر وقتی نمی‌خواهند تخفیف دهند، خود به فروش اعتباری اقدام می‌کنند. 

اما راه صحیح این است که هزینه‌های مالی فروش را از بدنه خود خارج کرده و آن را به شرکت‌های لیزینگ واگذار کنند. 

یکی از روش‌های به‌کارگیری لیزینگ در توزیع منابع مالی عاملیت است.

عاملیت به دو صورت انجام می‌گیرد، یکی به‌صورت عاملیت کالا و دیگری عاملیت در منابع مالی. 

شرکت‌های لیزینگ حتی می‌توانند علاوه ‌بر عاملیت منابع بانک‌ها عاملیت صندوق‌های سپرده، صندوق‌های بورسی، صندوق‌های دوجانبه وصندوق‌های با سود ثابت و منابع بیمه‌ها و صندوق‌های بازنشستگی را نیز بر عهده بگیرند.

دراین زمینه مشکلاتی نیز وجود دارد. 

به‌طور مثال برای بیمه‌های عمر این محدودیت وجود دارد که منابع خود را فقط در سپرده‌های بانکی و اوراق و سهام نگهداری کنند. 

از طرف دیگر بحث مالیات چالش‌هایی ایجاد می‌کند.

دریک مقایسه در بازارهای بدهی آمریکا، نرخ‌های متنوع را می توان دید.

در واقع بازارهای آنها مانند یک سوپرمارکت مالی عمل کرده و تسهیلات‌دهنده و گیرنده می‌تواند انتخاب کند. 

به‌طورکلی شرکت‌های لیزینگ تنها نهادهایی هستند که می‌توانند بدون منابع مالی، تسهیلات بدهند، که یکی از این راه‌ها هم عاملیت است.

حال یا آنها عامل ما می‌شوند یا ما عامل آنها خواهیم بود. 

نکته مهم دیگر اینکه لیزینگ، بانک نیست و جایگاه آن باید تغییر کند. 

قانون بازار غیرمتشکل پولی جایگاه لازم وکافی را برای لیزینگ پیش‌بینی نکرده است. 

به‌طورکلی تلاش بر این است که راهکارهای مدرن، علمی، خلاق و اسلامی را برای تامین مالی صنعت لیزینگ طراحی و پیشنهاد بدهیم. 

به نظر من بزرگ‌ترین چالش صنعت لیزینگ تامین مالی است.

موضوع دیگر نبود دستورالعمل درمورد نحوه ثبت رویدادهای مالی در شرکت‌های لیزینگ است. 

این موضوع باعث شده تا نهاد مالیاتی برخوردهای یکسانی با شرکت‌ها نداشته باشند، به طوری که عدالت مالیاتی در مورد تعیین مالیات دو شرکت مشابه با وضعیت یکسان به‌دلیل به‌کارگیری دو روش مختلف در نحوه ثبت رویداد مالی رعایت نشده و با اختلاف تعیین می‌شود.

در چنین شرایطی، نقش انجمن لیزینگ برای مرتفع شدن مشکلات از طریق ایجاد وحدت رویه در نحوه ثبت رویدادهای مالی بسیار کلیدی و محوری است.

مدیرعامل و عضو هیات مدیره شرکت لیزینگ کار آفرین