اختصاصی چابک آنلاین؛
آسیب شناسی چالش‌های صنعت لیزینگ در ایران
صنعت لیزینگ به‌عنوان یکی از ابزارهای مهم تامین مالی در اقتصاد ایران با ظرفیت‌های بالایی همراه بوده اما در عمل با چالش‌های متعددی هم روبه‌روست که ادامه فعالیت حرفه‌ای را برای شرکت‌های فعال دراین حوزه را دشوار کرده است.
درادامه، مهم‌ترین چالش‌های فعلی این صنعت مورد بررسی قرار می‌گیرند:
شرایط سخت تأمین منابع مالی
شرکت‌های لیزینگ با محدودیت شدید در تأمین منابع مالی مواجه هستند که نبود ابزارهای متنوع تامین مالی، محدودیت دسترسی به بازار سرمایه و سخت‌گیری‌های سیستم بانکی، موجب شده تا بخش عمده‌ای از ظرفیت‌های این صنعت بلااستفاده باقی بماند.
نرخ بالای تامین مالی
دراقتصاد تورمی ایران، نرخ‌های تامین منابع مالی بسیار بالا بوده وعملاً حاشیه سود عملیات لیزینگ را از بین می‌برد.
فاصله زیاد میان نرخ جذب منابع و نرخ فروش خدمات لیزینگ، باعث کاهش شدید رقابت‌پذیری شده است.
فقدان نقدینگی مناسب در شرکت‌ها
ساختار فعالیت لیزینگ‌ها، مبتنی براقساط بلندمدت است، بنابراین بدون دسترسی مستمر به منابع مالی، دچار عدم تعادل نقدینگی می‌شوند که این امر در فضای تورمی اقتصاد ایران، به یک ریسک مزمن تبدیل شده است.
تورم بالا و کاهش توجیه‌پذیری اقتصادی
افزایش مداوم قیمت‌ها باعث شده تا نرخ‌های سود لیزینگ، حتی اگر ظاهراً بالا باشند، در عمل از تورم عقب بمانند.
در این شرایط، سرمایه‌گذاری در صنعت لیزینگ از منظر اقتصادی برای سهامداران توجیه چندانی ندارد.
ریسک بالای وصول اقساط
وصول مطالبات در ایران با بروکراسی پیچیده و زمان‌بری مواجه است.
روندهای طولانی درشوراهای حل اختلاف، باعث کاهش کارآمدی فرآیند وصول و افزایش ریسک اعتباری شده است.
عدم تمایل سهامداران به سرمایه‌گذاری
با توجه به سود پایین، ریسک بالا و بازگشت بلندمدت سرمایه در صنعت لیزینگ، سهامداران ترجیح می‌دهند سرمایه خود را در بازارهایی با نقدشوندگی و بازده بالاتری به‌کار گیرند.
عدم حمایت مؤثرنظام بانکی
بانک‌ها معمولاً منابع مالی خود را صرف شرکت‌های لیزینگ وابسته به خود می‌کنند و شرکت‌های مستقل لیزینگ، از حمایت اعتباری مناسبی برخوردار نیستند که این موضوع رقابت سالم را با اختلال مواجه می‌کند.
عدم تخصیص خودرو توسط خودروسازان
خودروسازان، خودروهای تولیدی خود را به صورت قطره چکانی و عمدتا از طریق راه اندازی قرعه کشی به متقاضیان واگذار می کنند و در این مسیر، سهم مشخصی به شرکت‌های لیزینگ اختصاص نمی‌دهند.
در نتیجه، این شرکت‌ها نمی‌توانند خدمات خود را به شکل پایدار و گسترده ارائه دهند.
چالش‌های مربوط به مجوزهای شماره‌گذاری
شرکت‌های لیزینگ برای فعالیت نیازمند دریافت مجوزهای کوتاه‌مدت هستند که این مجوزها همواره تمدید نمی‌شوند.
این موضوع باعث بی‌ثباتی در برنامه‌ریزی‌ها و افزایش ریسک قراردادهای جاری می‌شود.
رقابت نامتوازن با لندتک‌ها
ورود برخی از شرکت‌های فناوری مالی (لندتک‌ها) که بدون نیازبه دریافت مجوزهای رسمی فعالیت می‌کنند و تحت نظارت نیستند، فضای رقابت را ناعادلانه کرده است.
این شرکت‌ها با سرعت و انعطاف بالا، سهم بزرگی از بازار را جذب کرده‌اند.
نبود چارچوب‌های تخصصی و یکپارچه در تنظیم مقررات
اگرچه صنعت لیزینگ تحت نظارت بانک مرکزی فعالیت می‌کند، اما نبود چارچوب‌های تخصصی یکپارچه و به‌روز متناسب با ویژگی‌های این صنعت، در برخی موارد موجب ایجاد خلأ قانونی یا عدم هم‌راستایی مقررات با نیازهای واقعی فعالان شده است.
نبود نظام اعتبارسنجی کارآمد
به دلیل فقدان دسترسی کامل به پایگاه‌های اطلاعات اعتباری، شرکت‌های لیزینگ در شناسایی و ارزیابی دقیق ریسک مشتریان خود دچار محدودیت هستندکه در نهایت منجر به افزایش نکول و زیان اعتباری می‌شود.
محدود بودن تنوع خدمات لیزینگ
اکثر شرکت‌های لیزینگ در ایران صرفاً بر خودرو تمرکز دارند.
نبود زیرساخت‌ها و حمایت لازم برای توسعه لیزینگ در حوزه‌های فناوری، تجهیزات صنعتی، انرژی یا حتی آموزش، موجب تمرکز بالا و کاهش انعطاف صنعت شده است.
مدیر عملیات شرکت واسپاری هوشمند فردا
