اعتبارسنجی مشتریان حلقه مفقوده در ارزیابی اعتباری مشتریان صنعت لیزینگ
تحلیل رفتار و سابقه مشتریان در صنعت لیزینگ به عنوان اصلی ترین رکن پذیرش مشتری در اعطای خدمات لیزینگ محسوب می شود و این موضوع یکی از اساسی ترین الزامات صنعت لیزینگ به شمار میرود.
اطمینان از اینکه آیا مشتری بعد از دریافت خدمات لیزینگ به ایفای به موقع تعهدات خود در قبال لیزینگ پایبند خواهد بود و چه ابزارهایی در این حوزه وجود دارد که شرکت های لیزینگ به کمک آن ابزار ها بتوانند درجه اطمینان خود را در این خصوص افزایش دهند.
دو رویکرد اصلی در تحلیل رفتار مشتری در شرکت های لیزینگ مورد توجه قرار می گیرد.
رویکرد گذشته نگر و رویکرد آینده نگر که عموما شرکت های لیزینگ با تمرکز بر یکی از آن دو و یا تلفیقی از هر دو رویکرد به بررسی مشتریان خود می پردازند.
در رویکرد گذشته نگر، تمرکز بر بررسی سوابق و عملکرد و تحلیل رفتار مشتری در قبال سایر ذینفعان از قبیل بانک ها، موسسات اعتباری و سایر شرکتهای لیزینگ که سابقه ارائه خدمات اعتباری و تسهیلاتی به مشتری را داشته اند، قرار گرفته و با بررسی و تحلیل رفتار مشتری در ایفای تعهدات گذشته خود به ذینفعان مذکور پرداخته و به استناد آن، مشتری را مورد قضاوت و پذیرش قرار می دهند.
در رویکرد آینده نگر تمرکز شرکت های لیزینگ به سنجش موقعیت و ثبات شغلی و درآمد آتی مشتری و اطمینان از توانایی ایفای تعهدات از سوی مشتری بوده که عمدتا شرکت های لیزینگ با تلفیق هر دو رویکرد سعی در به حداقل رساندن ریسک عدم وصول مطالبات خود را دارند.
درگذشته فرایند اعتبارسنجی و تحلیل رفتار به واسطه عدم وجود و یا دشواری دسترسی به اطلاعات یکپارچه مشتریان حتی در سیستم بانکی با مسائل فراوان روبه رو بود اما در سال های اخیر با توسعه فن آوری و توسعه شبکه های اطلاعات مالی و یکپارچه سازی اطلاعات در سیستم های بانکی و موسسات اعتباری، سهولت این امر را تا حد قابل توجهی افزایش داده و شرکت های لیزینگ به راحتی به سوابق بانکی مشتریان دسترسی داشته و می توانند در کوتاه ترین زمان ممکن تحلیل رفتار مشتری در سیستم بانکی را انجام دهند.
اما تا کنون ایجاد ساختار یکپارچه و یا شبکه ای اطلاعات و سوابق مشتریان در صنعت لیزینگ و دسترسی و تبادل اطلاعات واعتبارسنجی تخصصی داخلی برای مشتریان در صنعت لیزینگ به دلایل متعددی شکل نگرفته و امکان دسترسی و تحلیل رفتار و تجربه مشتری در سایر شرکت های لیزینگ برای شرکت های دیگر میسر نیست.
بدیهی است که وجود مکانیزیم اعتبارسنجی و تحلیل رفتار مشتری در صنعت لیزینگ در کنار بهره گیری از نظام اعتبارسنجی مستقر در شبکه بانکی نه تنها موجب ارتقای قابل توجه درجه اطمینان و رتبه اعتباری مشتری و قدرت تصمیم گیری شرکت های لیزینگ در ارزیابی و ارائه خدمات به مشتریان می شود بلکه موجب بوجود امدن هسته ای قدرتمند و مکمل در اعتبار سنجی و تاثیر آن در کاهش قابل توجه ریسک عدم وصول مطالبات در شرکت های لیزینگ می شود.
سوال اینجا است که چرا با وجود سابقه نسبتا طولانی صنعت لیزینگ در ایران و وجود بیش از 50 شرکت لیزینگ دارای مجوز بانک مرکزی و علیرغم وجود نهاد نظارتی ساختارمند و تشکل یافته ای مانند بانک مرکزی ، چرا تا کنون ایجاد سامانه های اعتبار سنجی و یا اتصال شرکت های لیزینگ به سامانه مرکزی اعتبارسنجی شبکه بانکی تا کنون به ثمر ننشسته و شرکت های لیزینگ نمی توانند به مانند اعتبار سنجی و ارزیابی سوابق مشتری در سیستم بانکی به وجود سوابق و اعتباری مشتری در سایر شرکت های لیزینگ استناد و کیفیت اعتبار سنجی خود را بهبود ببخشند؟
جا دارد تا شرکتهای لیزینگ با بهره گیری از توان و دانش تخصصی موجود خود و با برقراری تعاملات سازنده و از طریق تقویت نهاد صنفی خود، این ساختار را به صورت مستقل طراحی و به اجرا گذاشته و از طریق تبادل اطلاعات بین شرکتها به توسعه و ارتقای صنعت لیزینگ کمک کنند و یا آن را به مطالبه ای هماهنگ از نظام بانکی تبدیل کنند و با قرار گرفتن در زنجیره اطلاعاتی شبکه اعتبارسنجی مستقر در شبکه بانکی، نقش دو جانبه خود را چه در زمینه ارایه اطلاعات مشتریان خود به شبکه مذکور و در مقابل دریافت اطلاعات اعتباری مشتریان سایر شرکت ها، ایفا کنند.
مدیرعامل شرکت لیزینگ ایران خودرو
