DeepSeek و ChatGPT؛ نبرد دو غول هوش مصنوعی چینی و آمریکایی

به گزارش چابک آنلاین به نقل ازباشگاه خبرنگاران جوان؛ شیوا خیری - بعد از آن که ترامپ در مراسم تحلیفش، پرونده تیک‌تاک چینی را بست؛ دانلود نسخه جدید دیپ‌سیک، هوش مصنوعی چینی در اپ‌استور آمریکایی از چت ‌جی‌پی‌تی پیشی گرفت و در گوگل‌پلی هم به بیش از یک میلیون دانلود رسید. شگفتانه‌ای که کنجکاوی در خصوص این پلتفرم را چندبرابر می‌کند.

در چند سال اخیر، ظهور مدل‌های زبان بزرگ (LLM) تحولی شگرف در دنیای فناوری و هوش مصنوعی ایجاد کرده است. مدل‌هایی مانند ChatGPT از OpenAI و Gemini از گوگل به‌طور گسترده در محیط‌های مختلف کاری، آموزشی و روزمره مورد استفاده قرار گرفته‌اند. با این حال، در سال‌های اخیر DeepSeek، یک مدل هوش مصنوعی چینی، وارد میدان شده و به سرعت در صدر اخبار و شبکه‌های اجتماعی قرار گرفته است. این مدل به‌ویژه توجه زیادی را در ایالات متحده جلب کرده و از آن به‌عنوان یک رقیب جدی برای مدل‌های پیشرفته غربی یاد شده است.

در این گزارش، به بررسی و مقایسه دقیق عملکرد DeepSeek با رقبای آمریکایی آن مانند ChatGPT و Gemini خواهیم پرداخت. هدف از این مقایسه، تجزیه و تحلیل قابلیت‌ها، مزایا، معایب و نقاط قوت و ضعف این مدل‌ها در زمینه‌های مختلف است. علاوه بر این، سوالاتی در خصوص اصالت DeepSeek و ارتباط آن با مدل‌های غربی مطرح شده است که در این گزارش بررسی خواهیم کرد.

ChatGPT هنوز در زمینه تحلیل بهترین است

یکی از کاربردهای اصلی و پرطرفدار مدل‌های زبان بزرگ، کمک به نوشتن مقالات، پست‌های وبلاگ، خلاصه‌سازی اطلاعات و تولید محتوای خلاقانه است. ChatGPT از آغاز عرضه خود، به ابزاری محبوب برای نویسندگان، محققان و حتی کسب‌وکارها تبدیل شده است. از جمله مزایای اصلی این مدل می‌توان به توانایی آن در ارائه مطالبی دقیق، جامع و با ساختاری مناسب اشاره کرد.

به عنوان مثال، در یک آزمایش مقایسه‌ای از DeepSeek و ChatGPT خواسته شد تا بهترین بازیکنان فوتبال اسکاتلند را معرفی کنند و سپس یک پست وبلاگ در این زمینه بنویسند.

نتایج این آزمایش نشان داد که DeepSeek در تهیه فهرستی از بازیکنان با سرعت بالاتری عمل کرد و به‌طور مفید اطلاعاتی در مورد باشگاه‌ها و دستاوردهای هر بازیکن ارائه داد.

با این حال، ChatGPT با نوشتن یک پست وبلاگ کامل، بیشتر به جنبه‌های زندگی‌نامه‌ای و تاریخی بازیکنان پرداخته و نتیجه‌گیری قابل‌توجهی داشت که تأثیر این بازیکنان در تاریخ فوتبال اسکاتلند بی‌زمان بوده است. این نشان می‌دهد که در زمینه نوشتن، ChatGPT دقت و عمق بیشتری را به نمایش می‌گذارد، در حالی که DeepSeek توانایی تولید سریع و مؤثر محتوای مفید را دارد. به‌طور کلی، این دو مدل در رقابت با یکدیگر موفق هستند؛ اما ChatGPT در زمینه تحلیل و ساختاردهی بهتر به نظر می‌رسد.

مزیت DeepSeekدر  کدنویسی

یکی از زمینه‌های حساس و مهم در مقایسه مدل‌های هوش مصنوعی، توانایی آن‌ها در کدنویسی است. در سال‌های اخیر، مدل‌هایی مانند ChatGPT به ابزاری ضروری برای توسعه‌دهندگان تبدیل شده‌اند و آن‌ها را در حل مسائل پیچیده کدنویسی، عیب‌یابی و بهینه‌سازی کد یاری می‌دهند. DeepSeek نیز در این زمینه توانسته است توجه محققان و توسعه‌دهندگان را جلب کند.

در یک تست واقعی، محققانی مانند خاویئر آگیرو از مرکز پزشکی سامسونگ گزارش دادند که DeepSeek توانسته است مسئله‌ای پیچیده را که ChatGPT قادر به حل آن نبود، به‌طور دقیق و مؤثر حل کند. این نکته نشان‌دهنده توانایی‌های منحصر به فرد DeepSeek در برخی مسائل خاص است. از سوی دیگر، Adi Asmani، رئیس تجربه توسعه‌دهندگان کروم در گوگل، اشاره کرد که ترکیب DeepSeek با مدل‌های دیگر مانند Claude Sonnet از Anthropic می‌تواند راه‌حلی فوق‌العاده برای کدنویسی باشد.

یکی از مزایای مهم DeepSeek نسبت به مدل‌های آمریکایی، هزینه پایین‌تر توسعه و استفاده است. این ویژگی می‌تواند به آن کمک کند تا در بازارهای کشورهای در حال توسعه رقابت خوبی با مدل‌های پرهزینه‌تری مانند ChatGPT و Claude Sonnet داشته باشد.

هر دو غول فناوری در ایده‌پردازی و تحقیق خوبند

توانایی مدل‌های هوش مصنوعی در ایده‌پردازی و خلق داستان‌های خلاقانه یکی از جنبه‌های جالب و جذاب این مدل‌ها است. در این زمینه، ChatGPT با ارائه ایده‌هایی مختلف و متنوع به کاربر، معمولاً باعث ایجاد ایده‌های جدید و الهام‌بخش می‌شود. در مقابل، DeepSeek نیز توانسته است در این زمینه عملکرد قابل‌قبولی از خود نشان دهد؛ با این تفاوت که به‌جای ارائه چندین ایده مجزا، یک داستان کامل و جامع ارائه می‌دهد.

در آزمایشی که برای مقایسه انجام شد، از ChatGPT و DeepSeek خواسته شد که ایده‌هایی برای داستانی درباره پسری که در ماه زندگی می‌کند، ارائه دهند. ChatGPT شش ایده مختلف با تم‌های متنوع و شخصیت‌های مختلف مطرح کرد که هر کدام می‌توانستند به داستان‌های جذاب تبدیل شوند؛ اما DeepSeek تنها یک ایده ارائه داد که به‌طور شگفت‌انگیزی کامل بود و داستانی ۳۸۷ کلمه‌ای ارائه کرد که تمام جزئیات و ویژگی‌های یک داستان کوتاه خوب را در بر می‌گرفت.

این مقایسه نشان می‌دهد که ChatGPT به‌خاطر ارائه ایده‌های مختلف و تنوع در تخیل، در زمینه ایده‌پردازی از DeepSeek برتری دارد؛ اما در عین حال، DeepSeek می‌تواند داستان‌های کامل و جامعی ایجاد کند که به‌طور مستقیم آماده ارائه باشند.

از دیگر ویژگی‌های برجسته مدل‌های هوش مصنوعی، توانایی آن‌ها در یادگیری و تحقیق است. در این بخش، هر دو مدل ChatGPT و DeepSeek توانسته‌اند عملکرد خوبی داشته باشند. به عنوان مثال، وقتی از این مدل‌ها خواسته شد که توضیحاتی در مورد جنگ جهانی اول بدهند، هر دو مدل به‌طور جامع و دقیق عوامل و وقایع کلیدی این جنگ را توضیح دادند. DeepSeek همچنین توانسته است در مواردی با اطلاعات دقیق و خلاصه‌ای مختصر، اطلاعات قابل‌توجهی ارائه دهد که نشان‌دهنده کارایی خوب این مدل در زمینه تحقیق است.

Google Gemini نیز مشابه به این دو مدل عمل کرده و توانسته با ارائه لینک‌های منابع معتبر مانند موزه جنگ امپریال در بریتانیا، به کاربر امکان دسترسی به اطلاعات بیشتر را بدهد. این نشان می‌دهد که DeepSeek و ChatGPT در این زمینه از همتایان خود فاصله‌ای ندارند و می‌توانند در بسیاری از مواقع گزینه‌های مناسبی برای تحقیق و آموزش باشند.

اطلاعات DeepSeek سیاست‌زده است؟

یک سوال مهم که درباره DeepSeek مطرح شده، مربوط به داده‌های آموزشی این مدل است. به نظر می‌رسد که DeepSeek از داده‌هایی مشابه با ChatGPT آموزش دیده است؛ به‌طوری که ساختار خروجی و اطلاعات آن بسیار مشابه به هم هستند. این شباهت‌ها باعث شده‌اند که برخی معتقد باشند DeepSeek تنها نسخه‌ای کپی از ChatGPT است که برای بازار چین و سایر کشورهای در حال توسعه تنظیم شده است.

علاوه بر این، DeepSeek به‌ویژه در زمینه تاریخ چین و مسائل سیاسی آن دچار مشکلات جدی است. این مدل قادر به درک صحیح تاریخ معاصر چین و وقایع مهم آن نیست و اطلاعات نادرستی را در این زمینه‌ها ارائه می‌دهد. این در حالی است که ChatGPT با توجه به داده‌های غربی خود، بیشتر بر تاریخ و سیاست‌های غربی متمرکز است.

در حال حاضر ChatGPT همچنان در صدر است

در نهایت، DeepSeek به نظر می‌رسد که یک مدل هوش مصنوعی موفق و قابل رقابت با مدل‌های غربی مانند ChatGPT و Gemini است. این مدل توانسته است در بسیاری از زمینه‌ها مانند نوشتن، کدنویسی و تحقیق عملکرد خوبی داشته باشد. با این حال، به‌خاطر شباهت‌های آشکار آن با ChatGPT و محدودیت‌های داده‌های آموزشی آن در زمینه‌های خاص، نمی‌توان آن را یک مدل کاملاً جدید و نوآورانه دانست.

اگرچه DeepSeek با هزینه پایین‌تر و سرعت عملکرد بالا به‌عنوان یک گزینه جذاب مطرح است؛ اما از نظر تنوع و دقت در برخی زمینه‌ها همچنان ChatGPT برتری دارد. بنابراین، در حالی که DeepSeek ممکن است برای برخی کاربران و بازارها مناسب‌تر باشد، ChatGPT هنوز به‌عنوان پیشرو در بسیاری از کاربردهای هوش مصنوعی شناخته می‌شود.