چگونه هوش هیجانی کودکان را تقویت کنیم؟
یک روانشناس گفت: هوش هیجانی یا عاطفی به معنای شناخت و کنترل احساسات و هیجانات است.
به گزارش چابک آنلاین به نقل از ایسنا، علی درخشان، اظهار کرد: هوش هیجانی مقولهای است که باعث میشود هرکس بهتر بتواند عواطف خود را کنترل کند و در برخورد با دیگران و موقعیتهای مختلف واکنشهای بهتر نشان بدهد و به همین خاطر از اهمیت بسیاری برخوردار است.
وی با اشاره به اینکه اگر نمیتوانید برای ناراحتی فرزندتان کاری انجام دهید، حداقل با او همدردی کنید، عنوان کرد: همین که کودک بداند کسی او را میفهمد و درک میکند، باعث تسکین دردش میشود.
درخشان بیان کرد: همدردی به معنای موافقت با کودک نیست، بلکه نشان میدهد میتوانید او را درک کرده و از چشم او به ماجرا بنگرید، ممکن است کودک کاری را که شما میگویید انجام دهد، اما حق دارد باورها و احساسات خود را داشته باشد، همه ما میدانیم تأیید گرفتن چه احساس خوشایندی است؛ گاهی آسانتر است که وضعیت را از چشم دیگران ببینیم و بر آنچه اعتقاد شخصی ماست، اصرار نکنیم.
این روانشناس با اشاره به اینکه کودکان نمیتوانند بین «احساسات» و «خود» شان تفاوت قائل شوند، عنوان کرد: به جای بیاهمیت جلوه دادن یا نفی احساسات آنها که باعث میشود فکر کنند احساسشان بیارزش یا خجالتآور است، آنچه احساس میکنند را بپذیرید.
وی بیان کرد: ناپسند دانستن عصبانیت یا ترس کودک باعث نمیشود او دیگر این حس را نداشته باشد بلکه او را وامیدارد احساسات خود را سرکوب کند، ادامه داد: احساساتی که آزادانه ابراز میشوند دیگر کودک را آزاد نمیدهند اما متأسفانه احساساتی که سرکوب شوند از بین نمیروند، بلکه انگار به دام افتاده باشند همواره دنبال یافتن راهی به بیرون هستند.
درخشان عنوان کرد: این احساسات تحت کنترل ضمیر خودآگاه قرار ندارند، به همین دلیل میتوانند بعدها ناگهان و ظاهراً بیدلیل و توفانی خود را نشان دهند، آن وقت با کودکی روبهرو میشوید که به خواهر خود مشت میزند، کابوس میبیند یا تیک عصبی دارد بنابراین به کودک آموزش دهید بعضی رفتارها نادرست هستند و نباید از او سر بزند اما هرچه احساس میکند قابل درک و بخشی از طبیعت انسانی اوست.
این روانشناس بیان کرد: وقتی احساسات کودک را بپذیرید به او کمک میکنید او نیز احساساتش را بپذیرد، در نتیجه میتواند از پس آن بربیاید، به راهش ادامه دهد و احساساتش را بهتر کنترل کند.
وی با اشاره به اینکه خیلی وقتها کودک چه شش ماهه باشد چه شانزده ساله، نیاز دارد به احساساتی که بروز میدهد توجه کنید، عنوان کرد: کودک پساز آنکه احساساتش را بروز دهد، میتواند رهایشان کند تا از زندگیاش بیرون بروند و بعد تعجب خواهید کرد این کار تا چه اندازه خونگرمی و صمیمیت را در او افزایش میدهد، اما برای اینکه نزد شما احساس امنیت کند و حرفهایش را بزند، باید تمام حواستان به او باشد و کاملاً به او گوش دهید.
درخشان با اشاره به اینکه احساسات سالم انسانی باید در ما ایجاد شود، وجودمان را درنوردد و بگذرد، بیان کرد: وقتی به جای ابراز احساسات به شکلی سالم، آنرا خفه یا سرکوب میکنیم، احساسات درون ما باقی میمانند، اما بچهها از احساسات پرقدرتی که آنها را فرامیگیرد، میترسند و تا وقتی جای امنی برای ابرازشان پیدا نکنند، میکوشند آنرا نادیده بگیرند، وقتی احساسات در بدن کودک تلنبار میشود، کجخُلقی به راهی طبیعی برای ابراز احساس تبدیل میشود.
این روانشناس عنوان کرد: وقتی با کمک ما کودکانمان احساس امنیت کنند و از احساساتشان بگویند، نهتنها روح و جسم آنها را شفا میدهیم بلکه کمک میکنیم به روند عواطف درون خود اعتماد کنند، به این ترتیب در آینده میتوانند بدون کجخُلقی یا سرکوب احساسات خود، از پس آن بربیایند.
وی تصریح کرد: هر احساسی پیامی برای ما دارد و بیهوده نیست، به بچهها یاد بدهید احساساتشان را حس و درک، با آن مدارا کنند و بدانند لازم نیست در واکنش آنی به احساسات خود کاری انجام دهند، به او یاد دهید وقتی فشار احساسات از روی او برداشته شد، در صورت لزوم میتواند به حل مشکل بپردازد و کاری انجام دهد.
درخشان ادامه داد: اغلب اوقات، وقتی کودکان و نوجوانان عواطف خود را درک کردند و آنرا پذیرفتند، از قدرت احساسات کاسته شده و کم کم ناپدید میشوند، گاهی بچهها خود از پس این کار برمیآیند و گاهی نیز به همفکری و کمک شما نیاز دارند، معمولا ًخیلی دوست دارید مشکلات بچهها را برایشان حل کنید اما تا وقتی خودشان از شما کمک نخواستند پا پیش نگذارید با این کار به او میگویید به توانایی او برای حل مشکلاتش اعتماد دارید.
این روانشناس عنوان کرد: بچهها نیاز دارند احساساتشان را بیان و در کنارش بدانند چطور با راهحلهای سازنده مشکلات را حل کنند که این کار نیاز به تمرین دارد.
وی بیان کرد: تحقیقات نشان دادهاند تنها از طریق همدردی با بچهها نمیتوان به آنها یاد داد احساساتشان را کنترل کنند، زیرا همدردی مشکل آنها را حل نمیکند فقط حالشان را بهتر میکند، باید به آنها یاد داد احساسات خود را پیامی بدانند که به آنها میگوید باید رفتارشان را در مورد بعضی چیزها تغییر دهند، از این طریق است که آنها را توانمند میسازیم.
درخشان بیان کرد: وقتی متوجه یک الگوی رفتاری غلط در کودک میشوید، باید بدانید احساسات فراوانی در او جمع شده و او نمیداند چطور با آن برخورد کند، که بهترین درمان در این زمان بازی است.