۵ طرح ذخیره‌سازی گاز در ۱.۵ سال گذشته فعال شد
ذخیره‌سازی گاز به منظور استفاده در فصول سرد سال یک راه حل آزموده شده در دنیا است که می‌تواند مشکلات مربوط به اوج مصرف گاز در کشورها را حل کند.
به گزارش چابک آنلاین ، با اجرای این راهکار، در ماه‌های گرم سال که مصرف گاز پایین است، گاز مازاد در مخازن ذخیره می‌شود و در ماه‌های سرد سال که مصرف به پیک می‌رسد، مورد استفاده قرار می‌گیرد.
کشورهای اروپایی به طور میانگین 22 درصد از گاز مصرفی را از طریق ذخیره‌سازی تأمین می‌کنند.
این عدد برای روسیه 19 درصد، امریکا 16 درصد، ترکیه 7 درصد و در ایران فقط 3 درصد است.
در ایران حدود 40 ساختار زمین‌شناسی با پتانسیل ذخیره‌سازی گاز وجود دارد که در صورت بهره‌برداری از آنها، می‌توان بخش قابل توجهی ازکسری 200 میلیون مترمکعبی زمستان را پوشش داد.
اما با وجود اهمیت ذخیره‌سازی گاز در ایران برای مدیریت پیک مصرف زمستانی، در دولت گذشته شرکت ذخیره‌سازی گاز بدون هیچ دلیل منطقی توسط وزارت نفت وقت منحل شد و در 8 سال گذشته توجهی به پروژه‌های ذخیره‌سازی گاز نشد.
با روی کار آمدن دولت سیزدهم، اجرای پروژه‌های ذخیره‌سازی گاز با تدوین 14 طرح با مجموع سرمایه‌گذاری 5 میلیارد دلار در دستور کار قرار گرفت.
پیش‌بینی می‌شود تا سال 1406 بتوان 100 میلیون متر مکعب از نیاز گاز زمستانی را از طریق ذخیره‌سازی تأمین کرد.
گفته می‌شود که اگر ذخیره‌سازی در دولت گذشته کنار گذاشته نمی‌شد، نه تنها کمبود گازی در کشور وجود نداشت بلکه همه سوخت نیروگاه‌ها با گاز طبیعی تأمین شده و با صادرات گازوئیل و مازوت آزاد شده، سالانه 8 میلیارد دلار نصیب کشور می‌شد.
از شرکت مهندسی و توسعه گاز ایران به عنوان شرکت متولی پیگیری ذخیره‌سازی گاز در ایران یاد می‌شود که برای بررسی آخرین تحولات ذخیره‌سازی گاز در ایران گفت‌و‌گویی با رضا نوشادی مدیرعامل شرکت مهندسی و توسعه گاز انجام شده که با هم مرور می‌کنیم:
ذخیره‌سازی گازطبیعی درمخازن زیرزمینی، خطوط انتقال گاز و تکمیل خطوط سراسری به عنوان بخشی از دارایی‌های در جریان تکمیل شرکت مهندسی و توسعه گاز ایران هستند، پیشرفت این طرح‌ها به کجا رسید؟
طرح‌های ذخیره‌سازی به دلیل عدم التفات مراجع بالادستی محل تمرکز نبوده که این نقیصه جبران و از ۷ طرح برنامه شده دریکسال و نیم گذشته ۵ طرح فعال شده‌اند و فعالیت‌های طراحی و تدوین شرح کار و مناقصات نهایی شده و پیمانکاران شناسایی شدند.
برای تثبیت و پایداری جریان شمال و شرق دو قطعه خط لوله درمسیر قم پارچین تعریف شده که یک قطعه قبل‌تر راه‌اندازی و تزریق گاز شده است. قطعه دیگر نیز تکمیل شده که منتظر کاهش مصرف شبکه و مجوز بهره‌بردار برای تزریق گاز است. پروژه دیگر ایستگاه تقویت فشارآرادان بوده که بدون تأخیر و مطابق برنامه زمان‌بندی درحال انجام بوده و انتظار می‌رود در بهار سال آتی در خدمت شبکه قرار گیرد.
واما سایر پروژه‌های مهم شرکت مهندسی و توسعه گاز بسیار پرتعداد بوده اما هدفگذاری این شرکت تکمیل ۱۰۰۰ کیلومتر خطوط لوله فشار قوی بوده است که ۱۰۶۷ کیلومتر تحقق اهداف داشته است. از این میزان حدود ۷۰۰ کیلومتر تزریق گاز شده و مابقی منتظر دیسپاچینگ ملی گاز و بهره‌بردار است که در شرایط مناسب کاهش مصرف این اتصال انجام می‌شود.
یکی از برنامه‌های این شرکت حضور در زمینه ذخیره‌سازی گاز بوده در این زمینه چه اقداماتی صورت گرفت؟
۷ طرح ذخیره‌سازی در دستور کار این شرکت بوده که ۵ قرارداد پیمانکاران خود را شناسایی کرده و فعالیت‌ها شروع شده‌اند.
درشوریجه سه دکل حفاری مستقر است که برنامه افزایش آن تا ۶ دستگاه وجود دارد، در میدان‌های بانکول، مختار و قزل‌تپه پیمانکاران فعالیت‌ها را شروع کرده‌اند در مورد دو میدان نصرآباد و یورتشا نیز شرح کار درحال تکمیل است و بهار سال جدید وارد فرایند مناقصه و انتخاب پیمانکار می‌شود.
با این دو میدان عملاً فعالیت‌های ابلاغ‌شده جهت ذخیره‌سازی به شرکت ما در فاز یک تعیین تکلیف خواهد شد و منتظر ابلاغ جدید خواهیم ماند.
چرا ذخیره سازی در سال‌های قبل به فراموشی سپرده شد؟
در دولت یازدهم به عنوان یک استثنا که در دوران جنگ تحمیلی هم رخ نداد عدم اجرای یک قرارداد در حوزه توسعه میادین بود و در دولت دوازدهم هم برخی فعالیت‌های معدود و کوچک در میادین داخلی( و نه میادین مشترک) و طرح‌های فاقد درآمد و اولویت در دستور کار قرار گرفت و در این خصوص متأسفانه نظرات کارشناسی به کناری نهاده شد.
به موازات توسعه میادین نفتی و گازی، موضوع ذخیره‌سازی که از جنس همین فعالیت‌های توسعه‌ای است از اولویت خارج شد که برخی مسئولین امر اعلام کردند که ذخیره‌سازی غیر اقتصادی است به جای تنظیم مدل اقتصادی با سازمان برنامه و بودجه متأسفانه امنیت تأمین انرژی را فدا کرده و آهنگ طرح‌های ذخیره‌سازی کند شد .
مشکلات حادث شده برای تأمین گاز مشترکان خانگی، تحمیل بار تأمین گازوئیل زمستانی به ناوگان حمل و نقل و سامانه واردات و توزیع گازوئیل و قطع سوخت برخی صنایع و از همه مهم‌تر زمینه‌سازی تبلیغات سوء زمستان سخت علیه ایران، کمترین عدم‌النفع این تحلیل ساده‌انگارانه بود در حالی که کشورهایی که چند برابر ایران تولید گاز دارند چند برابر ایران هم ظرفیت ذخیره‌سازی ایجاد کرده‌اند.
