۶ درصد تعداد معادن کشور در خراسان جنوبی وجود دارد
خراسان جنوبی از استان‌های فعال در حوزه معدن و صنعت است، اما یک مانع بزرگ بر سر راه وجود دارد و آن مانع زیرساخت‌هاست که با وجود اینکه مسئولان در سال‌های اخیر به این حوزه توجه شایانی داشته اند، اما هنوز مشکلات زیرساختی سرمایه گذاران این حوزه را رنج می‌دهد.
به گزارش چابک آنلاین به نقل از ایسنا، در حال حاضر ۶۹۶ معدن با ذخیره قطعی ۶.۸ میلیارد تن و اشتغال ۱۳ هزار نفر در خراسان جنوبی وجود دارد که سهم استان نسبت به کشور ۶ درصد تعداد معادن، ۱۱ درصد ذخیره قطعی و ۸.۵ درصد میزان اشتغال است. این ظرفیت‌ها عاملی شد تا به عنوان بهشت معادن شرق کشور یا عسلویه معدنی نام گیرد؛ ظرفیتی که نه تنها یک سرمایه است؛ بلکه می‌تواند همانند آهنربا سرمایه‌های بیشتری را نیز به خود جذب کند.
خراسان جنوبی را از قطب‌های معدنی کشور به حساب می‌آورند. اطلاعات رسمی منتشر شده از طرف سازمان صنعت و معدن و تجارت خراسان جنوبی آلبوم متنوع و ارزشمندی از انواع سنگ‌های تزئینی، مجموع کانی‌ها و خاک‌های صنعتی را نشان می‌دهد، اما با وجود تمام این ظرفیت‌ها یکی از دلایل پیشرفت نکردن بخش معادن خراسان جنوبی نبود زیرساخت‌هایی مانند خطوط انتقال برق، آب و راه‌های ارتباطی ریلی و آسفالت است.
خاک طلایی خراسان جنوبی پر است از ظرفیت‌های معدنی؛ همانگونه که به تازگی نخستین شمش طلای خراسان جنوبی در معدن طلای شادان شهرستان خوسف استحصال شد و این خاک را طلایی تر کرد، اما در میان تمام این شگفتی‌های طبیعی این استان، مشکلاتی وجود دارد که انگار راه را بر سرمایه گذاری معدنی بسته است. از صبح تافته کویر تا غروبی که از پشت کوه‌ها نمایان می‌شود، کارگران و معدن کاران خراسان جنوبی در کویر این استان به استحصال مواد معدنی مشغولند تا فرآیند تولید و صادرات را رونق بخشند؛ با اینکه دستمزدهای به حقی ندارند اما دست از تلاش برنمی‌دارند.
توسعه واحدهای فرآوری
حجت ایمان طلب، معاون امور معادن و صنایع معدنی سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان جنوبی در گفت‌وگو با ایسنا گفت: در حوزه بنتونیت در شهرستان سه قلعه، دو واحد فرآوری وجود دارد و با توجه به اقدامات و زیر ساخت‌ها، بیشتر واحدهای فرآوری بنتونیت که پودر میکرونیزه باشد در شهرستان سرایان که مرکز منطقه است انجام می‌گیرد.
وی افزود: در حوزه سنگ شجره، در سال‌های اخیر اقدامات خوبی در بخش واگذاری به نفع مردم صورت گرفته و شرکت تعاونی کانی گوهر سه قلعه تشکیل و بالغ بر ۴۰۰ نفر عضو دارد و مردم این منطقه در آن مشغول به کار هستند.
ایمانطلب با بیان اینکه از آنجایی که واحد فرآوری گرانیت در استان کم و و تجهیزات مورد نظر به اندازه نیاز در دست نیست، ۵۰ درصد تولید گرانیت از استان خارج می‌شود، افزود: معادن استان در چند سال اخیر در بخش خصوصی مستقر بوده و ورود دولتی‌ها کمتر صورت گرفته است و از جمله دلایل پیشرفت سایر استان‌ها در بخش معادن حضور بخش دولتی و تامین زیرساخت‌ها بوده است.
وی با بیان اینکه از جمله مشکلات پیش رو در بخش معادن، نبود یا کمبود زیرساخت‌های آب و برق و حمل و نقل و همچنین دور بودن از بازار مصرف و هزینه‌های بالای حمل و نقل است که بر روی تولید اثر گذاشته است، بیان کرد: در آذر ۱۴۰۰ اتفاق بسیار خوبی پس از پیگیری‌های مستمر مسئولین رخ داد و کلنگ احداث خط انتقال ۱۳۲ کیلوولت از نهبندان به شاهکوی یک انجام گرفت و تا کنون ۹۵ درصد پیشرفت فیزیکی داشته و انتظار می‌رود تا نیمه مهرماه این پروژه به اتمام برسد.
معاون امور معادن و صنایع معدنی سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان جنوبی با اشاره به اینکه در کنار این موضوع، پست برق نهبندان نیز نیازمند اجرایی شدن است، یادآور شد: با پیگیری‌های مسئولین تفاهم نامه‌هایی امضا شده و پست برق نیز به مدت یک سال پس از اجرا به پایان می‌رسد و منطقه شاهکوه از نعمت برق بهره‌مند خواهند شد.
تلاش برای رفع کمبود زیرساخت‌ها
عباس جرجانی، رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان جنوبی نیز این استان را به لحاظ تعدد معادن، ذخایر قطعی و همچنین اشتغال در این حوزه، جزو استان‌های شاخص کشور عنوان کرد و ادامه داد: استان در تعدادی از مواد معدنی به لحاظ ذخایر و همچنین عیار در سطح کشور شناخته شده و دارای ظرفیت برای سرمایه گذاری در بخش صنایع معدنی و پایین دست است.
وی گفت: اجرای برخی از طرح‌های بزرگ در زمینه‌های تولید فولاد، فرآوری و تولید شمش طلا، تولید کنسانتره آهن، کاشی و سرامیک، دانه بندی و فرآوری منیزیت، کنسانتره مس، پودر بنتونیت و سایر با ایجاد اشتغال بیش از ۱۵۰۰ نفر در سطح استان در راستای تمرکز بر تکمیل طرح‌های نیمه تمام صنعتی و صنایع معدنی استان از جمله اقدامات شاخص صمت استان در سال گذشته بوده است.
جرجانی افزود: خراسان جنوبی با توجه به ساختار زمین شناسی از ذخایر غنی معدنی با تنوع قریب به ۵۲ نوع ماده معدنی از مجموع ۶۵ نوع ماده معدنی شناخته شده کشور برخوردار می باشد که همین ظرفیت موجود باعث شد در سال گذشته خراسان جنوبی با صدور ۱۴۴ فقره پروانه اکتشاف و پیش بینی سرمایه گذاری ۱۵۰۰ میلیارد ریالی رتبه اول میل به سرمایه گذاری در بخش معدن در سطح کشور را از آن خود کند.
وی تصریح کرد: از حدود ۶۸ ماده معدنی شناخته شده در کشور، ۵۲ نوع ماده معدنی در این استان وجود دارد که برخی از آنها در سطح کشور منحصر به فرد هستند؛ وجود معادن بنتونیت، زغالسنگ، منیزیت، سیلیس، فلورین، آهک و انواع خاک صنعتی و ... با ذخایر و عیار بالا، زمینه و فرصتی مناسب به منظور سرمایه گذاری در بخش معادن و صنایع معدنی در خراسان جنوبی است.
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان جنوبی از تخصیص میزان ۵۰ میلیارد ریال اعتبار برای خرید لوله به منظور آبرسانی به روستاهای مجاور معادن در سطح استان و همچنین تخصیص اعتباری به میزان ۵۰ میلیارد ریال در حوزه طرح‌های اکتشافی برای اولین بار در استان در سال ۱۴۰۰ خبر داد.
جرجانی گفت: اجرای طرح تحول زمین شناسی و اکتشافات معدنی با حضور بیش از ۱۸۰ کارشناس خبره معدنی برای نخستین بار در خراسان جنوبی از دیگر دستاوردها و نقاط قوت حوزه معدن در سال ۱۴۰۰ در سطح کشور است که در راستای تمرکز بر بخش معدن و ذخایر معدنی انجام و هم اکنون این طرح در مرحله پردازش اطلاعات و بررسی نتایج اولیه می باشد.
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان جنوبی با بیان اینکه نبود زیرساخت‌ها باعث بی رغبتی سرمایه گذاران می‌شود، افزود: در یک سال گذشته برای بهبود زیرساخت‌ها تلاش بسیار کرده‌ایم؛ اما به طور مثال نبود زیرساخت‌های آب و برق مانع احداث کارخانه‌های فرآوری در کنار معادن می‌شود.
آنچه عدم رغبت سرمایه گذاران را به دنبال دارد
جرجانی با بیان اینکه گاهی نیز نبود اینترنت در منطقه باعث عدم میل سرمایه گذاران می‌شود چراکه این موضوع برای بازاریابی بسیار حائز اهمیت است، اظهار کرد: حل مشکلات بخش صنایع و معادن در اولویت است؛ به طور مثال در حوزه استعلامات معادن کار را تسهیل کردیم.
وی با بیان اینکه برای رفع بخشی از مشکلات واحدهای تولیدی استان از دو محل تسهیلات رونق تولید و تبصره ۱۸ قانون بودجه، تسهیلات مورد نیاز پرداخت می‌شود و میزان پرداختی تسهیلات در استان مازاد بر رقم ابلاغی است، یادآور شد: اکنون خط انتقال پست ۱۳۲ کیلو ولت به محل معادن شاهکوه در محل روستای آتشکده در حال احداث است که ۸۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارد.
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان جنوبی با بیان اینکه یک خط انتقال برق نیز به منطقه زغال پرونده طبس کشیده شده است، یادآر شد: رفع موانع سرمایه گذاری در حوزه صنعت و معدن و تلاش برای رغبت سرمایه گذاراتن از مهم ترین پیگیری‌های ماست.
رییس سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان جنوبی با بیان اینکه تامین آب مورد نیاز معادن منطقه طلاخیز قلعه‌زری با مشارکت ایمیدرو و از محل پساب فاضلاب شهر بیرجند در حال بررسی و پیگیری جدی است، خاطرنشان کرد: در راستای تامین آب مورد نیاز معادن به عنوان یکی از اصلی‌ترین زیرساخت‌های حوزه معدن، روز گذشته جلسه‌ای در سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران (ایمیدرو) به منظور تامین آب مورد نیاز معادن منطقه قلعه‌زری برگزار که نتایج و تصمیمات مثبتی در این خصوص گرفته شد.
