آغاز به کار دوباره سامانه ضدفساد
رئیس امور نظام فنی، اجرایی، پیمانکاران و مشاوران سازمان برنامه و بودجه کشور گفت: با راه‌اندازی مجدد سامانه ساجار علاوه بر بهبود دسترسی اطلاعات و سهولت فرایندها امکان انحصار، تبانی و فساد در قراردادهای مشاوره و پیمانکاری کاهش پیدا می‌کند.
به گزارش چابک آنلاین به نقل از تسنیم، جواد قانع‌فر درباره سامانه «ساجار» گفت: سامانه اطلاعات عوامل نظام فنی و اجرایی کشور (ساجار) از اوایل دهه 1390 راه افتاد؛ اما به دلایلی در دولت قبل از دسترس خارج شد. قبل از آن به این صورت بود که اعلام ظرفیت فنی و اجرایی پیمانکاران و صلاحیت آنها از سوی دستگاه‌های اجرایی، با استعلام کتبی از سازمان برنامه و بودجه صورت می‌گرفت.
رئیس امور نظام فنی، اجرایی، پیمانکاران و مشاوران سازمان برنامه و بودجه کشور افزود: قبل از راه‌اندازی «ساجار»، سازمان برنامه و بودجه کشور، هرسال اسامی شرکت‌های تأیید صلاحیت شده را در کتابی منتشر می‌کرد و هر شرکتی که تا زمان تهیه و انتشار کتاب صلاحیت داشت، نام آن در کتاب درج می‌شد. یعنی اگر کسی فردای چاپ کتاب به سطح قابل‌قبول می‌رسید یا شرکتی تخلفی محرومیت سازی کرده بود باید تا سال آینده صبر می‌کرد یا وارد فرایند استعلام می‌شد.
قانع‌فر گفت: از زمانی که دو سامانه «ساجات» (سامانه تشخیص صلاحیت عوامل نظام فنی و اجرایی) و «ساجار» (سامانه اطلاعات عوامل نظام فنی و اجرایی کشور) راه‌اندازی شد این استعلام‌ها به‌صورت برخط شده و اگر شرکتی صلاحیت بگیرد یا محرومیت پیدا کند، اثر آن در کمتر از 24 ساعت در صفحه آن شرکت در سامانه مشاهده خواهد شد.
رئیس امور نظام فنی، اجرایی، پیمانکاران و مشاوران سازمان برنامه و بودجه کشور در ادامه درباره چگونگی استعلام صلاحیت شرکت‌ها از سوی دستگاه‌های اجرایی گفت: استعلام از ساجار به‌صورت برخط، رسمی و دقیق است و این سامانه با جزئیات اعلام می‌کند که هر شرکت در چه رشته‌ای، چه رتبه‌ای و چه تخصصی دارد و احیاناً اگر با شرکت یا شرکت‌های دیگری، سهام‌دار مشترک هم داشته باشد، قابل تشخیص بوده و گواهی‌نامه هر شرکت هم در دسترس قرار می‌گیرد.
وی با بیان اینکه از مهمترین کارکردهای سامانه ساجار این است که به‌صورت شفاف و روشن اعلام می‌کند که هر شرکت، چقدر ظرفیت و توان انجام کار فنی و اجرایی دارد و کارفرماها برای ارجاع کار به شرکت‌ها و بهره‌گیری از اطلاعات آن در مناقصه‌ها و ... استفاده زیادی از این اطلاعات می‌کنند، گفت: چرا که هر شرکت باید مطابق با ظرفیتی که در این سامانه اعلام شده، کار اجرایی انجام بدهد.
رئیس امور نظام فنی، اجرایی، پیمانکاران و مشاوران سازمان برنامه و بودجه کشور سپس درباره سازوکار رسیدگی به تخلفات شرکت‌های مشاور، پیمانکار یا انفورماتیک در سازمان برنامه و بودجه کشور، گفت: اگر دستگاه‌های اجرایی، امور بخشی سازمان برنامه و بودجه کشور و سازمان‌های مدیریت و برنامه‌ریزی استان‌ها، از عملکرد یک شرکت مشاور، پیمانکار یا انفورماتیک ناراضی باشند و از آن شکایت کنند و ادله خود را ارائه بدهند، امور نظام فنی، اجرایی، پیمانکاران و مشاوران سازمان برنامه و بودجه کشور به آن رسیدگی می‌کند.
وی افزود: این امور، جلسه هیئت بدوی رسیدگی به تخلفات را برگزار و به تخلف اعلام شده رسیدگی می‌کند و رأی صادر می‌شود. اگر این رأی مورد اعتراض قرار نگیرد، قطعی شده و در سامانه اعلام می‌شود و در صورت اعتراض در مهلت مقرر، رسیدگی مجدد صورت می‌گیرد و پس از قطعی شدن رأی، در سامانه اعلام می‌شود.
قانع‌فر درباره امکان طرح شکایت از سوی اشخاص حقیقی از عملکرد شرکت‌ها به سازمان برنامه و بودجه کشور، گفت: اعلام تخلف و شکایت از عملکرد، باید از طریق اعلام به دستگاه‌های اجرایی، امور بخشی سازمان برنامه و بودجه کشور و سازمان‌های مدیریت و برنامه‌ریزی استان‌ها صورت بگیرد.
رئیس امور نظام فنی، اجرایی، پیمانکاران و مشاوران سازمان برنامه و بودجه در ادامه به تشریح نقش سامانه ساجار در ایجاد شفافیت و کاهش تعارض منافع پرداخت و گفت: از آنجایی که سامانه ساجار اسامی و اطلاعات و مشخصات مربوط به شرکت‌ها را در دسترس همگان قرار می‌دهد، عذر و بهانه‌ای از سوی دستگاه‌های اجرایی مبنی بر دسترسی نداشتن به اطلاعات پذیرفته نیست. اما متأسفانه این سامانه، هنوز به‌صورت شایسته‌ای معرفی و شناسانده نشده و تعدادی از دستگاه‌های اجرایی از وجود آن و امکانات و اطلاعات موجود در آن بی‌خبر هستند و شاید خودشان هم به‌صورت مستقل دنبال ایجاد سامانه مشابهی بروند.
وی در با بیان اینکه بیشترین اثربخشی سامانه ساجار، زمانی است که با اطلاعات سامانه‌های دیگر هم مرتبط و تجمیع شود، افزود: در این صورت، اگر شرکتی هم تخلفی بکند، آن تخلف در کل کشور دیده خواهد شد و نخواهد توانست دستگاه‌های اجرایی را دور بزند و از نقص اطلاعات آنها سوءاستفاده کند. به‌عنوان مثال، اگر شرکتی ظرفیت انجام 10 کار را دارد، نباید اجازه داده شود که بیشتر از این تعداد کار بگیرد. چرا که تبعات نامناسبی برای کشور خواهد داشت.
قانع‌فر ادامه داد: از گذشته تلاش زیادی می‌کردیم که برای اجرای قانون منع مداخله کارکنان دولت در مناقصات، به سامانه کارمند ایران هم متصل شویم که از هفته گذشته این اتصال برقرار شده و اگر شرکتی خواستار دریافت رتبه یا تمدید آن باشد، درصورتی که احدی از کارکنان دولت در آن شرکت نقش داشته باشند، از طریق کد ملی افراد، رتبه‌ای برای آن شرکت، صادر یا تمدید نخواهد شد.
رئیس امور نظام فنی، اجرایی، پیمانکاران و مشاوران سازمان برنامه و بودجه کشور با بیان اینکه با درج اطلاعات سهام‌داران شرکت‌ها در سامانه ساجار، دیگر هیچ شرکتی نخواهد توانست به‌صورت هم‌زمان و با بده‌بستان با سایر شرکت‌ها و داشتن سهام‌دار و هیئت‌مدیره مشترک، در پروژه‌های اجرایی ورود کند، افزود: امکان اینکه یک شرکت در هم پیمانکار باشد و هم در یک شرکت مشاور و ناظر هم سهام‌دار باشد، وجود ندارد و با اطلاعات این سامانه، امکان اجرا و نظارت هم‌زمان از سوی یک شرکت از بین می‌رود و این کمک مؤثری به ایجاد شفافیت و سالم‌سازی فضای کسب‌وکار فنی و اجرایی در کشور است.
وی افزود: به این ترتیب، دست کارفرماها کاملاً باز است و ما با سامانه ساجار، اطلاعات کافی را برای تصمیم‌گیری دقیق و درست در زمینه انتخاب پیمانکاران و مشاوران صلاحیت‌دار، در اختیار آنها گذاشته‌ایم.
قانع‌فر درباره افق پیش روی سامانه ساجار گفت: ما به دنبال این هستیم که بتوانیم به‌صورت هوشمند و با اتصال‌هایی که به سامانه‌های مختلف داریم، دقت و سرعت کار را بالاتر ببریم و کار را از کارشناس‌محوری به سمت سیستم‌محوری پیش ببریم و استعلام و صحت‌سنجی و ... را به‌صورت سیستماتیک انجام دهیم.
