افزایش ۵۷ درصدی مصرف قلیان در بین زنان
رییس مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت ضمن تشریح ترفندهای صنایع دخانی برای افزایش مصرف دخانیات و بویژه جذب دختران برای استعمال مواد دخانی، در عین حال بر لزوم مقابله با بیقانونی در این حوزه و همچنین لزوم فرهنگسازی برای پیشگیری از مصرف تاکید کرد.
به گزارش چابک آنلاین به نقل از ایسنا، جعفر جندقی_ رئیس مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت در نشست خبری به مناسبت هفته ملی مبارزه با دخانیات، گفت: موضوع دخانیات بحث طولانی دارد که به علت سود سرشاری که به صنایع دخانی میدهد آنها مصرف آن را به گونهای جلوه میدهند که گویی اتفاق خاصی رخ نمیدهند که اینها ترفندهای صنایع دخانی برای عادی سازی مصرف دخانیات است. تولید سیگار لایت یا کم ضرر و اینکه خود را مدافع محیط زیست نشان میدهند از این دست ترفندها است که مصرف مواد دخانی را در بسیاری از کشورهای دنیا افزایش داده است.
مخاطرات دخانیات برای سلامت و محیط زیست
تولید سالانه ۸۴ میلیون تن گاز گلخانهای حاصل از دخانیات
او ادامه داد: دخانیات نه تنها برای سلامت مردم که بویژه برای سلامت گروههای پرخطر و محیط زیست هم مشکل آفرین شده است. سالانه ۸۴ میلیون تن گاز گلخانهای حاوی دیاکسید کربن حاصل از دخانیات تولید میشود که میتواند زمین را گرم کند و تغییزات اقلیمی رخ دهد . سالانه حدود ۳.۵ میلیون هکتار زمین برای کشت توتون از بین میرود. حاصل مصرف مواد سمی که برای کشت توتون استفاده میشود این است که موادی مانند آرسنیک یا سایر سموم وارد چرخه غذایی افراد شود . افرادی که توتون کشت میکنند هم دچار مشکل میشوند به عنوان مثال در سال ۲۰۱۴ در بنگلادش حدود ۲۱ میلیون دلار صرف معکوس کردن اثرات منفی خاک ناشی از کشت توتون شد. بیابانزاییها و اثرات ناشی از کشت توتون در کشورهایی مانند برزیل و هند مشهود است و اثرات محیط زیستی ناشی از کشت توتون فشار مضاعف وارد کرده است. یک کشاورز توتونکار به اندازه ۵۰ نخ سیگار، نیکوتین در روز جذب میکند و این اثرات مخربی دارد. بیماری تنباکوی سبز، مسمومیت با تنباکو است که از هر ۴کشاورز یک نفر به آن مبتلا میشود.
کاهش مختصر مصرف سیگار و افزایش بارز مصرف قلیان در کشور
افزایش ۵۷ درصدی استعمال قلیان در زنان
جندقی ادامه داد: در مطالعه استپس وزارت بهداشت سال ۱۴۰۰ مشخص شد که مصرف روزانه سیگار از ۱۳۹۵ تا ۱۴۰۰ در گروه سنی بالای ۱۸ سال در زنان از ۰.۹۳ درصد به ۰.۷۷ درصد رسیده است و به میزان ۱۷.۲ درصد کاهش داشته است. میزان کاهش در بین مردان در این گروه سنی حدود ۰.۵ بوده است و از ۲۰.۰۶ درصد به ۱۹.۹۵ درصد رسیده است. این نشان میدهد علی رغم همه تلاش های صنایع دخانی برای افزایش مصرف دخانیات کاهش مصرف داشتیم.
او ادامه داد: طبق نتایج آخرین مطالعه در گروه سنی بالای ۱۸ سال، حدود ۴.۴۴ درصد زنان بالای ۱۸ سال و ۲۵.۸۸ درصد مردان بالای ۱۸ سال مصرفکننده انواع محصولات دخانی هستند که نزدیک به ۱۴ درصد میشود. ولی بحث دیگر این است که طی سالهای ۹۰ تا ۱۴۰۰ مصرف قلیان ۵۷ درصد در بین زنان و ۱۷ درصد در بین مردان افزایش داشته است. در مصرف سیگار کاهش مختصر و در مصرف قلیان افزایش بارز مصرف را داریم. مجموع آمارها ۲۸ درصد افزایش مصرف قلیان را در گروه بالای ۱۸ سال را نشان میدهد. تغییر رویکرد استفاده از مواد دخانی و مصرف قلیان نگران کننده است در حالی که برخی مردم با عوارض آن آشنا نیستند و به استعمال قلیان به عنوان تفریح نگاه میکنند.
او با بیان اینکه دروازه ورود به مصرف مواد دخانی سیگار است، تاکید کرد: مصرف در افراد بین ۱۳ تا ۱۵ سال بسیار حساس است. شاید۹۰ درصد کسانی که سوء مصرف مواد دارند ابتدا مصرف کننده سیگار بودهاند. در زمان انجام طرح ۱۰.۲ درصد نوجوانان مصرف کننده دخانیات بودند که ۷.۰۷ درصد دختران و حدود ۱۲ درصد پسران بودند. قلیان کشیدن بیش از مصرف سیگار است. ۹.۰۲ درصد نوجوانان در زمان انجام طرح مصرف کننده مواد دخانی قطرهای بودند که ۷.۰۱ درصد دختران و ۱۱.۶ پسران بودند.
عوارض بیشترِ قلیان نسبت به سیگار
سیگارهای بدون دود؛ ترفند دیگر صنایع دخانی
وی افزود: ۳.۴ درصد نوجوانان مصرف کننده سیگار بودند که در این بین ۴.۸ درصد پسران و ۱.۲ درصد دختران بودند. همچنین ۵.۷ درصد نوجوان مصرف کننده قلیان بودند که از این بین ۷.۳ پسران و ۴.۳ درصد دختران بودند که این خطرناک است؛ زیرا قلیان کشیدن عوارض بیشتری نسبت به سیگار دارد. از سوی دیگر ۱.۹ درصد نوجوانان مصرف کننده مواد دخانی بودن دود بودند که ترفند صنایع دخانی است؛ ظاهرا به گونهای برنامه ریزی میکنند که دختران هم پا به پای پسران مصرف کننده دخانیات باشند.
لزوم فرهنگسازی برای پیشگیری از مصرف مواد دخانی
جندقی با تاکید بر لزوم فرهنگسازی برای پیشگیری از مصرف مواد دخانی، بیان کرد: ما برنامههای متعددی داریم اما والدین هم باید مراقب فرزندان خود باشند. اعلام این آمارها باید ایجاد حساسیت کند.
فروش سیگار به زیر ۱۸ سالهها ممنوع
مقابله وزارت بهداشت با بیقانونی در دخانیات
وی همچنین ابراز امیدواری کرد که در مورد قوانین بازدارنده حوزه دخانیات همراهی بیشتری صورت گیرد و گفت: فروش مواد دخانی به افراد زیر ۱۸ سال، فروش مواد دخانی در نزدیکی اماکن آموزشی، فروش نخی سیگار ممنوع است و قوانین باید جدی گرفته شود. هرکسی که میخواهد این کالا را بفروشد باید مجوزهای لازم را کسب کند؛ بنابراین وزارت صنعت، معدن و تجارت، سیستم قضایی کشور، نیروی انتطامی و... همه در قانون وظایفی دارند و امیدواریم بتوانیم جامعه عاری از دخانیات داشته باشیم. این درحالی است که همکاران بهداشت محیط هم با وجود مشکلات موجود در حال بررسی و مقابله با بیقانونی در این زمینه هستند.
جندقی گفت: اگر سال ۱۳۸۶ تا ۱۳۹۵ را بخواهیم مقایسه کنیم در بین نوجوانان ۱۳ تا ۱۵ سال مصرف سیگار از ۳ درصد در دو جنس به ۳.۴ درصد رسیده که افزایش مختصری داشته اما درمورد قلیان عدد از ۱۶.۵ به ۵.۷ رسیده که حاکی از آثار اقدامات آموزشی خوب بوده است.