۷۰۰ هزار ملک لوکس شناسایی شد
مشاور وزیر و مدیرکل دفتر اقتصاد مسکن وزارت راه و شهرسازی با اشاره به توصیف وضع موجود، گفت: باید شناخت درستی از وضعیت مسکن در کشور داشته باشیم و سپس به چالش‌ها، راهبردها و در نهایت اقداماتی دست بزنیم که متناسب با وضعیت کنونی باشد.
به گزارش چابک آنلاین، به ابوالفضل نوروزی ادامه داد: از سال 1371 تاکنون بر اساس میانگین کشوری هزینه مسکن از هفده درصد سبد خانوار به سی و پنج درصد هزینه سبد خانوار رسیده‌است که این عدد برای برخی از اقشار تا بالای هفتاد درصد هم می‌رسد. در شهر تهران نسبت مستأجران به مالکین به پنجاه و یک درصد رسیده است.
این محقق و کارشناس حوزه مسکن با اشاره به دو مفهوم استیجاری اجباری و استیجاری اختیاری، گفت: مردم ایران از لحاظ فرهنگی دوست دارند، مالک باشند و تقریباً مدل استیجاری موجود مدل اجباری به شمار می‌رود.
وی با اشاره به مسئله واقعی مردم، خاطرنشان کرد: وقتی مردم می‌خواهند مالک باشند نمیت‌وانیم به آنها نسخه اجاره‌نشینی را پیشنهاد دهیم؛ مثلاً در فرهنگ عمومی جامعه ما اگر یک فرد سی‌سال کارکرده باشد و متأهل باشد و مالک نباشد یک فرد ناموفق شناخته می‌شود؛ لذا مدل استیجاری در کشور ما به‌صورت امر فرهنگی توسط مردم مطلوب ارزیابی نمی‌شود.
نوروزی، با بیان اینکه با توجه به وضعیت اقتصادی، مردم با پس‌انداز گذشته نمی‌توانند مالک باشند؛ بلکه باید با مدل پس‌انداز آینده مثل وام بتوانند مالک شوند، ادامه داد: عمر مفید ساختمان‌ها در ایران زیر سی سال است و این یک آسیب است. همچنین معماری ما مبتنی بر الگوهای انقلاب اسلامی صورت نگرفته است و مدلی برای معماری ملی تاکنون نداشته‌ایم.
وی با اشاره به مطالعات طرح جامع مسکن که در دولت قبل اتفاق افتاد گفت: بر اساس آن مطالعه باید در سال بالای 900 هزار مسکن از سال 1395 تا سال 1405 به صورت سالانه ساخته شود، این در صورتی است که در دولت قبل، میانگین ساخت مسکن 400 هزار واحد بوده است. لذا در همان دولت سالانه ششصد هزار مسکن کمبود داشته‌ایم و عرضه و تقاضا اصلاً با هم هماهنگ نبوده است.
وی به چالش‌های حوزه مسکن اشاره کرد و افزود: چالش اسناد غیررسمی یک مسئله مهم است. برای نمونه اگر می‌توانستیم مسئله پیش‌فروش را حل کنیم، بسیاری از منابع مالی خرد مردم وارد تولید مسکن می‌شد.
این مقام مسئول حوزه مسکن با اشاره به اصلاح لکه‌ای بافت‌های فرسوده، خاطرنشان کرد: باید کل پلاک‌های بافت فرسوده اصلاح شود تا سرانه‌ها به‌صورت کامل اجرا شود. امید داریم با طرح کلید به کلید بتوانیم بخشی از مشکلات بافت‌های فرسوده را به شکل تجمعی حل کنیم.
وی به چالش گرانی مسکن و اجاره اشاره کرد و گفت: راهبرد این چالش عرضه زمین و توزیع مناسب مسکن است. ما باید مقدمات عرضه زمین و ملک را به‌صورت جدی فراهم کنیم. هم عرضه کافی و درعین‌حال هم توزیع مناسب را پیگیری کنیم؛ یعنی به طور همزمان سیاست عرضه و تقاضا را ساماندهی کنیم.
نوروزی با بیان اینکه باید بدانیم در چه وضعیتی قرار داریم، ادامه داد: سیاست‌گذاری با چشمان باز اتفاق می‌افتد. در واقع باید سامانه برخط نفوس و مسکن شکل بگیرد؛ لذا باید در ابتدا به‌صورت برخط داده‌ها را داشته باشیم. همچنین باید اسناد رسمی و غیررسمی به‌صورت دقیق مشخص شود و با ابزار مالیات می‌توان کاری کرد که خانه‌های خالی در بازار عرضه شود. اخذ مالیات از زمین‌های مسکونی خالی در کنار این سیاست و ایجاد شفافیت باید پیگیری شود.
وی با اشاره به نرخ طبیعی پنج‌درصدی خانه‌های خالی گفت: این عدد در کشور ما ده درصد است. فقط در اردبیل 600 هکتار زمین مسکونی داریم که عرضه نشده است؛ یعنی ششصد هکتار زمین در یک شهر مثل اردبیل احتکار شده است که اکثرا متعلق به تعاونی‌های خصوصی است.
این محقق افزود: بحث مالیات بر عایدی سرمایه و مالیات بر معاملات مکرر می‌تواند سوداگران را از بازار مسکن دور کند. اگر تولید را تسهیل کنیم و در مقابل نگهداری بدون استفاده را گران کینم و در واقع مالیات را به بعد از فرآیند ساخت موکول کنیم، چرخه تولید مسکن قدرت می‌گیرد؛ لذا تولید را باید به ساده‌ترین نحو و حداقل شرایط، رونق دهیم و در مقابل احتکار را با وضع قوانین سخت‌گیرانه غیراقتصادی کنیم.
وی با اشاره به سامانه ملی املاک و اسکان در کشور، گفت: متأسفانه با وجود قانون، دولت قبل اعتقادی به این سامانه نداشت؛ لذا در این دولت این اقدام با فوریت پیگیری شد و اکنون این سامانه احیا شده است.
ما هم اکنون 400 میلیون رکورد اطلاعاتی از مبادی مختلف داریم و تاکنون به عدد هفتاد و پنج میلیون جمعیت مشخص که در کجا زندگی میکنند و سکونت دارند دست پیدا کردهایم و از این بین بیش از شش میلیون سرپرست خانواده، اطلاعات سامانه را تأیید کرده‌اند. اکنون هر معامله رسمی مسکن و هر اجارهنامه رسمی به‌صورت برخط اجرا شده و داده‌های آن در این سامانه مستقر است.
