توجه ویژه به بیمه های دریایی منجر به رشد شکوفایی صنعت بیمه می شود
از زمانی که آیین نامه تاسیس شرکت های بیمه در مناطق آزاد ابلاغ شد تا کنون بیش از یک دهه می گذرد.
به گزارش چابک آنلاین به نقل از سندیکای بیمه گران ایران، دراین مدت، مناطق آزاد قرار بوده که به عنوان یک بزرگراه حیاتی برای اقتصاد ایفای نقش کنند که در این راستا زیر ساخت هایی هم برای این امر پیش بینی شد، از جمله وجود شرکت های بیمه ای فعال در این مناطق.
طبیعی است در چنین شرایطی، سندیکای بیمه گران می تواند راه هایی پیدا کند که شرایط فعلی اقتصادی را برای شرکت ها تحمل پذیرتر شود.
طی گفت و گو با کاپیتان حمید گودرزی، مدیر عامل موسسه بیمه متقابل کیش،علاوه بر مرور مشکلات فعالان بیمه ای حوزه مناطق آزاد به راه هایی که سندیکا می تواند به بهبود اوضاع کمک کند نیز پرداخته شده است.
متن گفت و گو با وی در پی می آید.
عملکرد شرکت های مناطق آزاد در چند سال اخیر با نگاه به فرصت سازی ها در توسعه صنعت بیمه را توضیح دهید و اینکه چه شاخص ارزیابی و مقایسه ای می تواند به بهبود وضعیت کمک کند.
گودرزی: همزمان با آغاز دهه سوم ازتاسیس و فعالیت شرکت های بیمه ای در مناطق آزاد با وجود تلاش های ستودنی در راستای رشد و توسعه سرمایه گذاری خارجی و با توجه به ظرفیت های قابل توجه این شرکت ها تا رسیدن به اهداف و ماموریت اصلی همچنان فاصله زیادی وجود دارد.
از دلایل مهم آن می توان به محدود شدن فعالیت آنها صرفا به مناطق آزاد و نیز مقیاس کوچک و محدود فعالیت شان اشاره کرد که تا حدودی منجر به برخی ضعف ها و ناتوانی در پذیرش و نگهداری ریسک های بزرگ در پی کاهش اعتماد بیمه گذاران خواهد شد.
در زمین عملکرد بیمه ای با درنظر گرفتن حق بیمه تولیدی شرکت های مناطق آزاد درسال 1398 تا 1400 طبق سالنامه آماری بیمه مرکزی سهم شرکت های مناطق آزاد از حق بیمه تولیدی کل کشور با رشدی نسبی مواجه بوده است.
همچنین سهم شرکت های مذکور از خسارت پرداخت شده نیز از سال 1398 تا 1400 با رشد همراه بوده که بیشتر آن مربوط به بیمه های دریایی است.
سهم دو موسسه بیمه متقابل کیش و اطمینان قشم از کل حق بیمه تولیدی دررشته کشتی و باربری مناطق آزاد بسیار قابل توجه و بخش عمده ای را شامل می شود.
صنعت بیمه نقش کلیدی دراقتصاد کشور و ثبات نظام مالی دارد و بیمه گذاران به واسطه انتقال ریسک به بیمه گران احساس آرامش می کنند.
به نظرمی رسد که شاخص هایی که بتوانند موجب بهبود وضعیت شوند، گزارشگری مالی شفاف، قابل اتکا، مرتبط و به موقع، قابل مقایسه و استاندارد و شناسایی و پاسخگویی صحیح به نیاز فعالان اقتصادی در مناطق آزاد است.
آیا امکان هایی برای بهبود نقش آفرینی صنعت بیمه مناطق آزاد وجود داشته که شرکت های این حوزه می توانستند در آن مسیرها بهتر عمل کنند؟
گودرزی: براساس یک تعریف بین المللی، منطقه آزاد از شمول برخی مقررات جاری کشور متبوع خارج است و به بهره گیری ازمزایایی نظیر معافیت های مالیاتی، بخشودگی سود وعوارض گمرکی، نبود تشریفات زائد اداری، مقررات دست و پاگیر و همچنین سهولت و تسریع در فرآیندهای صادرات و واردات با جذب سرمایه گذاری خارجی و انتقال فناوری به توسعه سرزمین اصلی کمک می کند.
متاسفانه آنچه ما تاکنون دیده ایم نشان قابل توجهی از تعریف فوق درمناطق آزاد بالاخص در خصوص شرکت های بیمه ای ندارد.
حذف معافیت مالیات برارازش افزوده و معافیت مالیاتی کارکنان، عدم تقویت دانش فنی و جذب و تربیت نیروهای متخصص به خاطر دستمزد نامتناسب برخی از چالش ها و مشکلات پیش روی شرکت های بیمه در مناطق هستند.
شرکت های بیمه مستقر در مناطق آزاد می توانند در انواع بیمه های حمل و نقل، بیمه بدنه و مسئولیت شناورها، بیمه مسئولیت بنادر در قبال بارگیری و تخلیه کالا، بیمه نامه های مسافرتی و توریسم، بیمه های مسئولیت مکان های تجاری و اداری فعالیت شایسته ای داشته باشند.
همچنین با توجه به قرارگرفتن اکثرمناطق آزاد تجاری در سواحل خلیج فارس، دریای عمان و دریای خزر، توجه ویژه به بیمه های دریایی قطعا منجر به رشد شکوفایی صنعت بیمه در این بخش و همچنین افزایش پرتفوی شرکت ها در بخش بیمه دریایی خواهد شد.
ازسایرآسیب ها ومشکلات شرکت های مستقر در مناطق آزاد می توان به پیش بینی ناپذیری تغییرات در قوانین و سیاست ها، مانند تسری دادن آیین نامه های بیمه مرکزی بدون تشکیل کارگروه ویژه تدوین آیین نامه ها با حضور شرکت های بیمه در مناطق آزاد، کم توجهی به نظرات صنفی در فرآیند وضع قوانین و سیاست های جدید، عدم شفافیت کافی و وضوح قوانین، عدم ارائه خدمات متنوع بیمه ای متناسب با شرایط بین المللی اشاره کرد.
مقررات زدایی و همگام سازی قوانین بیمه ای با فرآیندهای جهانی، اجازه جذب سرمایه گذار خارجی به شرکت های بیمه مستقر در مناطق آزاد،توجه به آموزش وتربیت نیروی متخصص، اجازه ورود شرکت های مناطق آزاد به بازار بیمه سرزمین اصلی و بازار سازی به ارائه محصول جدید طبق نیازبیمه گذاران و براساس استانداردهای جهانی می تواند عملکرد کیفی شرکت ها و متعاقبا صنعت بیمه را تقویت کند.
دراین خصوص می توان به تجربه تاسیس موسسات بیمه متقابل کیش و قشم اشاره کرد که نه تنها در زمان تحریم توانسته اند خدمات ارزنده ای به شرکت های کشتیرانی ارائه دهند بلکه در برخی سال ها 30 درصد حق بیمه تولیدی مناطق آزاد را به خود اختصاص داده و ارزآوری داشته اند.
به عنوان عضوی ازسندیکای بیمه گران چقدر از ظرفیت های این تشکل بهره بردید؟
گودرزی: ظرفیت های سندیکای بیمه گران ایران در ایجاد گفتمان، گسترش همکاری بین شرکت های بیمه، شناسایی مشکلات و پیگیری های مداوم به منظور رفع چالش ها و مشکلات آنان شایان توجه است.
همچنین ایجاد بستر لازم برای همفکری و تبادل تجربیات در قالب کارگروه های سندیکا در سال های اخیر منشا تاثیر فراوان بوده ، از جمله می توان به نظرهای مشورتی و همچنین همکاری در به روزرسانی و یا تدوین آیین نامه ها اشاره کرد.
موسسه بیمه متقابل کیش همواره همکاری نزدیکی با سندیکا داشته و از ظرفیت های آن در ارائه خدمات و یا رفع برخی مشکلات به وجود آمده بهره مند شده است.
همچنین حضور مستمرکارشناسان و مدیران موسسه درجلسات کارگروه های تخصصی درانتقال تجربیات سایر شرکت ها بسیار مفید بوده و موجب ارتقای سطح ارتباطات، دانش فنی و خدمات این موسسه شده است.
برای هم افزایی بین مجموعه شرکت های بیمه مناطق آزاد و سندیکای بیمه گران و یک ارتباط تعاملی کارا و اثربخش چه راهکارهایی را پیشنهاد می کنیدو چالش ها دام اند؟
گودرزی: شرکت های بیمه با یکپارچگی وعزم واقعی و با جلب مشارکت بخش خصوصی مستقر درمناطق آزاد و همکاری مداوم و اجتناب از رقابت ناسالم بین خود و مشارکت در انجام بیمه پروژه های عظیم به صورت کنسرسیوم، ضمن حفظ قدرت رقابت پذیری خود موجب جلب اعتماد بیمه گذاران مهم و همچنین کفایت سرمایه برای پوشش ریسک های بزرگ خواهند شد.
دربحث کلان و سیاست گذاری بیمه در مناطق آزاد، امور برنامه ریزی و سیاست گذاری بیمه با توجه به جهت گیری های کلان تجاری و سرمایه گذاری که منتهی به توسعه پایدار اقتصادی این مناطق و کشور خواهد شد به خود شرکت های بیمه واگذار شود تا از طریق این واگذاری، ایجاد تمرکز در مدیریت بیمه مناطق مذکور، ساختارسازی نظام مند و سیاست گذاری های مربوط به آن در راستای اهداف این مناطق صورت گیرد.
ایجاد کارگروه شرکت های بیمه مستقر در مناطق آزاد در سندیکا بیمه گران منجر به تبادل نظر، ایده ها و بررسی فرآیندها و راهکارها به منظور تقویت همکاری ها و ایجاد یکپارچگی در تصمیم سازی خواهد شد.
این مهم مستلزم جلب حمایت سندیکای بیمه گران، بهره برداری از ساختارهای سایر کارگروه ها وتعیین اهداف مشخص است.
برای مثال، همفکری در راستای بررسی مقررات و رویه های اجرایی، تعیین ضوابط برای شفافیت و قابل پیش بینی بودن عملیات بیمه گری، در دسترس همگان قراردادن خدمات قابل ارائه، تقویت فرهنگ همکاری و وفای به عهد در نحوه بیمه گری و عدم نرخ شکنی می تواند از مباحث و کارکردهای مهم این کمیسیون باشد.
ارزیابی کلی تان درباره عملکرد چند سال اخیر سندیکا چیست؟
گودرزی: با گذشت سال ها از فعالیت های سندیکای بیمه گران، با وجود تلاش های خوبی که درراستای ایجاد زیرساخت های لازم برای تعریف یک مدل و استراتژی متناسب توسعه و سازماندهی فعالیت های بیمه ای مناطق آزاد مطابق با استانداردهای بین المللی انجام پذیرفته، اما هنوز کارهای بسیاری در این حوزه قابل پیش بینی و اجرا است.
به رغم منابع و ذخایر فراوان و چشم اندازهای بالقوه اقتصادی مناطق آزاد که آنها را به لحاظ این شاخص در رده ممتاز منطقه ای و جهانی قرار می دهد متاسفانه به دلیل نگاه دولتی و مناسب نبودن فضای سرمایه گذاری نظیر شفافیت، زیر ساخت ها و نیروی انسانی مناسب، سهولت تامین مالی و دریافت مجوزها طی سال های گذشته، آن طورکه باید شرایط به سمت مطلوب پیش نرفته و تاحدودی با پس زدگی سرمایه گذاری مواجه بوده که این مهم می تواند با همکاری سندیکای بیمه گران به عنوان یک نهاد صنفی و غیر دولتی با تعامل بیشتر با سازمان های مستقر و ذی صلاح در مناطق آزاد در روند تسهیل سازی روند فوق محقق شود.
با نگاهی به آمار بارزترین فعالیت های مولد اقتصادی در مناطق آزاد از جمله تولیدات صادراتی، ایجاد ارزش افزوده در تجارت و ترانزیت کالا، افزایش نرخ بهره وری، درآمد ناشی از ارائه خدمات و تسهیلات و نرخ رشد صادرات، انجام فعالیت های بانکی و بیمه ای که تماما متاثر از توسعه پایدار و مستمر سرمایه گذاری هستند جملگی نشان دهنده کاهش رشد شاخص های توسعه ای دراین مناطق است.
ایجاد برخی ساختارها، ایجاد بسترهای رشد خدمات دانش بنیان و همچنین تبدیل و استفاده از مناطق آزاد جهت پیاده سازی استراتژی و مدل های جدید کسب و کار می تواند به بهبود کلی عملکرداین شرکت ها و همچنین صنعت بیمه منجر شود.