بیمه بیکاری هنوز مشمول فعالان فرهنگی، هنری و رسانه‌ نشده است

به گزارش چابک آنلاین به نقل از ایرنا، لادن حیدری در وبینار «بیمه هنرمندان و نقش وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با نگاهی به وضعیت کرونا» که به مناسبت هفته پژوهش برگزار شد، به تشریح وضعیت بیمه بیکاری و بیمه هنرمندان و اقدامات انجام شده در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در حمایت از اصحاب فرهنگ و هنر، اظهار داشت: از اواخر دهه ۶۰ کم کم مشاغل فرهنگی هنری که با بیکاری مواجه شده بودند به مراجع مربوطه مراجعه می کردند و دریافتند که اساسا مشمول بیمه بیکاری نمی شوند. بر این اساس برای حمایت از هنرمندان و پیشکسوتان، نویسندگان و روزنامه نگاران و در اجرای قانون برنامه سوم توسعه و مصوبه سال ۷۹ هیات دولت این صندوق ایجاد شد. در برنامه چهارم ماده ۱۱۶ اشاره داشت که اصحاب فرهنگ و هنر تحت شمول بیمه بیکاری قرار گیرند. در قوانین برنامه از جمله قانون برنامه ششم صراحتا به آن تاکید شده است.

چالش جدی زیر بنایی قوانین و مقررات حمایت از اصحاب فرهنگ و هنر

وی افزود: یکی از دلایل اصلی عدم تحقق بیمه بیکاری برای هنرمندان در این نهفته بوده و هست که وقتی در قوانین برنامه و قوانینی که برای حمایت از هنرمندان وضع می شود، عبارت برخورداری این قشر از بیمه بیکاری درج می شود، خواه ناخواه باید در مقررات مربوطه معیارها و شاخص ها را به سمت قوانین و مقررات ذیربط آن برد که در قانون بیمه بیکاری سند بالا دست این مساله قرار می گیرد، در قانون بیمه بیکاری به صراحت صاحبان حرف و مشاغل آزاد و بیمه شدگان اختیاری را مشمول قانون فوق ندانسته اند.

به گفته وی، عمده اهالی فرهنگ، هنر و رسانه توسط کارفرما و کارگاه خاصی بیمه نشده اند و بیمه آنها به تعبیر ساده خویش فرما و اختیاری یا مشاغل آزاد است. لذا برخورداری از بیمه بیکاری برای آنها فراهم نیست ودر حال حاضر هنوز نتوانستیم تمامی خلاء و کمبودها را در فرهنگ و هنر پوشش دهیم.

معاون وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی ادامه داد: به طور زیر بنایی قوانین و مقررات حمایت از اصحاب فرهنگ و هنر دچار چالش جدی است و اظهار اینکه بیمه بیکاری به همه مشاغل تعلق می گیرد حداقل در تجربه ای که ما داشتیم اشتباه است.

بیمه بیکاری مشمول فعالان فرهنگی، هنری و رسانه‌ نیست

حیدری تصریح کرد: اثبات بیکاری و شیوه آن هم از مصایب هنرمندان است چرا که بیکاری برای آنها معنا و شکل و ماهیت متفاوت از سایرین دارد و این هم از موانع اجرای بیمه بیکاری برای این قشر فرهیخته است.

وی ادامه داد: موضوع کمبود بودجه و عدم توانایی صندوق برای حمایت هنرمندان نیست، مساله اصلی این است که حتی اگر یک نفر هم تحت شمول بیمه بیکاری قرار می گرفت ما داعیه این را داشتیم که مانند سایر مشاغل تحت شمول بیمه بیکاری قرار گرفته ایم، ولی صندوق بیمه بیکاری شاید به دلیل کمبود منابع یا به هر دلیلی تابحال بیمه بیکاری را مشمول هنرمندان تحت پوشش صندوق هنر ندانسته و این خلا را داشتیم.

وی یادآور شد: در لوای لوایح بودجه که افزایش بودجه داشتیم توانسیتم افزایش تعداد هنرمندان عضو صندوق هنر را داشته باشیم، ولی هیچ وقت نتوانستیم به طور کامل همه متقاضیان را پوشش دهیم. با شیوع کرونا به چالش اصلی تری برخوردیم که بیمه بیکاری اصحاب فرهنگ و هنر بود، به دلیل قوانین خاصی که در این حوزه وجود دارد تا به حال این حمایت مشمول فعالان فرهنگی هنری و رسانه نشده است.

تمام  شدن یک پروژه به معنی بیکار شدن هنرمند

معاون وزیر فرهنگ اظهار داشت: در تعریف مشاغل فرهنگی هنری، تمام  شدن یک پروژه به معنی بیکار شدن هنرمند است. تعریف بیکاری به صورت عام با تعریف بیکاری هنرمندان متفاوت است، هنرمندی ممکن است ۶ ماه تا ۶ سال کار نداشته باشد و یا کاری به او پیشنهاد نشود.

به گفته حیدری، شرایط برخورداری از بیمه بیکاری این گونه است که مشمولین باید حداکثر ظرف مدت ۳۰ روز از تاریخ بیکاری موضوع را به ادارات تعاون، کار و رفاه اجتماعی مربوطه ارایه دهند، قانون بیمه بیکاری به بیکاری که به طور غیرارادی بیکار شده باشد تعلق می گیرد، بر همین اساس مشاغل فرهنگی هنری که اختیاری در مورد زمان شغل شان ندارند، نمی توانند مشمول موضوع ارادی یا غیرارادی بودن قرار گیرند، حتی نمی توان این افراد را کارگر فصلی هم حساب کرد، چون کارگران فصلی  دوره ای از سال را مشغول کار هستند و دوره ای نیستند، ولی یک هنرمند عموما باید منتظر پیشنهاد و دعوت به کار باشد.

افراد مشمول بیمه بیکاری

وی در عین حال خاطر نشان کرد: از منظر قانون کار، فرد بیکار در صورت احراز شرایطی می تواند مشمول بیمه بیکاری باشد، باید مشمول قانون کار و تامین اجتماعی باشد، مستمری بگیر و بازنشسته یا از کار افتاده کلی نباشد، دارای حداقل ۶ ماه سابقه پرداخت حق بیمه باشد، در زمره صاحبان حرف و مشاغل آزاد و بیمه شدگان اختیاری نباشد استحقاق دریافت مقرری بیمه بیکاری را دارد. ۳ درصد از حقوق مزایای افراد بیمه مشمول قانون کار توسط کارفرما تامین و پرداخت می شود. مساله اصلی ما پرداخت ۳ درصد حق بیمه از جانب کارفرما بود، که صندوق بیمه بیکاری مقررات خاص خودش را دارد، و اگر دولت منابع را در جای دیگری تامین می کرد، بهتر بود تا هنرمندانی که بیکار می شدند به این صندوق احاله نمی شدند.

حیدری ادامه داد: در متن ماده علاوه بر این موارد به صدا و سیما و سازمان تبلیغات اشاره شده که هر کدام مشمولین شان متفاوت است. صدا و سیما کارمندانش را تحت پوشش بیمه های مختلف قرار داده و نباید با هنرمندان که شغلی ندارند و فعالیت شان شغل محسوب نمی شود در یک گروه قرار گیرند.

تلاش برای حمایت همه جانبه از اصحاب فرهنگ، هنر و رسانه

معاون توسعه مدیریت و منابع وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی تصریح کرد: با همه موانع و مسایلی که داشتیم به دستاوردهایی نیز رسیدیم و تلاش شده با حداقل امکانات و منابع دولت شروع کنیم و اصحاب فرهنگ و هنر عضو در صندوق را تحت پوشش بیمه قرار دهیم، نیمی از راه را با موفقیت طی کردیم، و آیین نامه اجرایی ماده ۹۲ قانون برنامه ششم به تصویب کمیسیون فرهنگی دولت رساندیم، بعد از این تامین منابع آن به حمایت دولت معطوف است.

حیدری یادآور شد: در حال حاضر بیش از ۷۵ هزارنفر عضو داریم، حدود ۳۲ هزار نفر، کمتر از نصف اعضاء از بیمه شدگان تامین اجتماعی صندوق و مابقی منتظر هستند. در سال ۱۳۹۹ با افزایش اعتبارات افزایش عضو بیمه شده را داشتیم. در پایان سال حدود ۴۰ هزار عضو بیمه شده خواهیم داشت که حدود ۳۰ هزار نفر از تسهیلات  بیمه تکمیلی برخوردارهستند،۲۰ هزارنفر نیز متقاضی عضویت در صندوق داریم تا به عنوان هنرمند به رسمیت شناخته  شده و از حمایت های قانونی برخوردار شوند.

به گفته وی، هنرمندان توقع دارند به محض عضویت تحت حمایت و پوشش صندوق قرار بگیرند، ما با توجه به کمبود اعتبارات و امکانات بااحتیاط و آهسته عضو می پذیریم. اگر تامین مالی صورت گیرد، تمامی متقاضیان را پوشش خواهیم داد. بسیاری از افراد نیز درخواست عضویت نداده اند به طور مثال اعضای خانه تئاتر یا انجمن هنرهای نمایشی تاکنون عضو صندوق نشده اند و تمایلی هم نداشتند شاید در حال حاضر جزو منتظران باشند ولی تاکنون جزو بیمه شدگان و اعضای صندوق نبودند.

دو دهه تلاش برای مشمول کردن اهالی فرهنگ و هنر در صندوق بیمه بیکاری

معاون وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در عین حال تاکید کرد: بیش از دو دهه در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تلاش کردیم تا صندوق بیمه بیکاری هنرمندان را نیز مشمول بیمه بیکاری نماید، در حال حاضر توانسیتم بیمه بیکاری را به هنرمندانی که به طورغیرارادی بیکار شده اند اختصاص دهیم.

وبینار «بیمه هنرمندان و نقش وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با نگاهی به وضعیت کرونا» با حضور جمعی از اساتید دانشگاه به همت معاونت پژوهشی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبایی و به مناسبت هفته پژوهش برگزار شد.