تعداد کم ارزیابان خسارت ‌در استان‌ها، مشکل اصلی شعب شرکت‌های بیمه‌ای

چابک آنلاین، زهرا نامداری،نحوه ارزیابی خسارت بیمه‌گذاران به‌طور مستقیم برروی احقاق حقوق شهروندان تأثیر گذار است وکوچکترین مشکل در ارزیابی خسارت ممکن است تمام فرایند پرداخت خسارت و حق بیمه‌گذار را تحت تاثیرخود قراردهد.

به همین روی شورایعالی بیمه در آیین نامه 85 به شرکت‌های بیمه‌ای توصیه کرده تا از ارزیابان خسارت بیمه‌ای دارای پروانه فعالیت از بیمه مرکزی استفاده کنند.

استفاده از ارزیابان خسارت مستقل و دارای پروانه فعالیت از بیمه مرکزی ، به مرور باعث کاهش هزینه‌های ارزیابی خسارت برای بیمه‌گران می‌شود و به دلیل نگاه و برخورد تخصصی شرکت‌های ارزیاب خسارت، بهره‌گیری از این شرکت‌ها، سرعت انجام کار را بالا برده و به لحاظ اقتصادی هم برای صنعت بیمه به صرفه‌تر خواهد بود.

رئیس کل بیمه مرکزی هم حضور کارشناسان رسمی دادگستری در حل اختلاف  بیمه‌گران و بیمه‌گذاران را بسیار مهم دانسته و تاکید کرده که موضوع ارزیابی خسارت از کلیدی‌ترین فرایندهای صنعت بیمه است که دقت، صحت و سرعت آن می‌تواند از ضرر و زیان صنعت بیمه یا بیمه‌شدگان پیشگیری کند.

غلامرضا سلیمانی تصریح کرده که  نظر کارشناسان ارزیابی خسارت برای بیمه‌گران، بیمه‌گذاران و محاکم قضایی فصل‌الخطاب است و می‌توان با تربیت کارشناسان خبره در این حوزه به سرمایه‌های صنعت بیمه کمک کرد.

اهمیت استفاده از ارزیابان خسارت مستقل در رسیدگی به پرونده خسارات بیمه‌گذاران، بیشتر  به دلیل رعایت اصل بی‌طرفی است چراکه شرکت‌های بیمه‌ای در پرونده خسارت بیمه‌گذاران یکی از طرفین دعوی و ذینفع هستند. 

بااین وجود،به نظر می‌رسدکه استفاده از ارزیابان خسارت مستقل آنطور که باید در برخی از رشته‌های بیمه‌ای مورد توجه قرار نگرفته است.

یک عضو انجمن ارزیابان حرفه‌ای خسارت صنعت بیمه، به چابک‌آنلاین گفت که براساس آیین‌نامه 85 شورایعالی بیمه، شرکت‌های بیمه باید تمام  ارزیابی‌های خسارت بیمه‌گذاران خود را به ارزیابان خسارت مستقل و مورد تایید واگذار کنند مگر در رشته‌های بیمه‌ای بسیار تخصصی که تعداد خسارت در آن رشته کم  است و ارزیاب خسارت برای آن نباشد مانند فیبر نوری در کف دریا. 

"کاظم طلایی پاشیری"، افزود: شرکت‌های بیمه ای  به‌دلیل آنکه در ارزیابی خسارت یک طرف دعوا هستند حق ندارند که وارد ارزیابی و تعیین خسارت شوند.

وی، به ارزیابی خسارت در سایر کشورهای دنیا اشاره کرد و گفت: ارزیابی خسارت به عهده شرکت‌های جانبی است که باید مستقل و قوی باشند و نظارت براجرای کار آنها به دلیل متولی بودن بیمه مرکزی توسط این نهاد انجام می‌شود.

این عضو انجمن ارزیابان حرفه‌ای خسارت صنعت بیمه، بیان کرد: در حال حاضر ارزیابی خسارت رشته بیمه اتومبیل به دلیل دردسرهای فراوان آن به شرکت‌های ارزیابی خسارت واگذار می‌شود اما ارزیابی خسارت رشته بیمه باربری به ارزیابان خسارت واگذار نمی‌شودمگردرموارد بسیار کم.!

طلایی پاشیری،گفت: شرکت‌های بیمه‌ای باید قبول کنند که  ارزیابی خسارت را به جای آنکه به کارشناس خود واگذار کنند باید به ارزیابان خسارت همان رشته ارجاع دهند و فقط در بهبود و کنترل کار کمک و نظارت کنند.

به گفته وی، شرکت‌های حقوقی و حقیقی ارزیابی خسارت باید کار کنند و شرکت‌های بیمه هم روند عملکردآنها را چک کنند و براساس درجه تخصص و کاری که شرکت‌های ارزیابی خسارت انجام می‌دهند آنها را انتخاب کنند. 

این عضو انجمن ارزیابان حرفه‌ای خسارت صنعت بیمه، بیان کرد: در شهرستان ها خسارتی که اتفاق می افتد تا بخواهد به مرکز برسد، رئیس شعبه یک کارمند فرستاده و یا خود کار ارزیابی خسارت را انجام می دهد در حالیکه حتی اگر خسارت کوچک هم باشد بی طرفی نمی تواند رعایت شود .

طلایی پاشیری با بیان اینکه " اگر بخواهیم عدالت رعایت شود باید ارزیابان خسارت مستقل سراسر کشور چه حقیقی چه حقوقی در روند ارزیابی خسارت مشارکت داشته باشند،" افزود: شرکت های بیمه‌ای در بسیاری از شهرستان ها به جز مراکز استان ها خود کار ارزیابی خسارت را انجام می دهند که این درست نیست زیرا منافع بیمه گذار رعایت نمی‌شود، به خصوص در شهرستان که بیمه‌گذار اطلاعات کافی ندارد ممکن است حقی ضایع شود .

وی، ادامه داد: شرکت‌های بیمه باید از ارزیابان خسارت اطلاعات بیشتری داشته باشند و بدانند که ارزیابان خسارت هم باید هزینه‌های خود را پوشش دهند و برای آنکه زمان کافی برای ارزیابی خسارت بگذارند به رقم‌های ثابتی که پرداخت می‌کنند دقت کنند تا  سلامت کار آسیب نبیند وارزیابی خسارت هم با مشکل مواجه نشود.

طلایی پاشیری، تصریح کرد که قانون به شرکت‌های بیمه‌ای اجازه نمی‌دهد که شرکت ارزیابی خسارت تاسیس کنند چراکه در خسارت ذینفع هستند و شرکت‌هایی که برای ارزیابی خسارت تشکیل می‌شوند باید کاملا بی طرف بوده و استقلال خود را حفظ کنند.

اما  علت استقبال کم شرکت‌های بیمه‌ای از ارزیابان خسارت استان‌ها چیست؟

براساس آماربیمه مرکزی، تا پایان سال گذشته 652 ارزیاب خسارت حقیقی و حقوقی در کشور فعال بوده‌اند که این تعداد حدود 52 درصد نسبت به سال97 رشد داشته است.

از تعداد 652 ارزیاب خسارت فعال در کشور 295 ارزیاب در استان تهران فعال هستند به‌طوریکه تمرکز ارزیابان خسارت در استان تهران 2/45 درصد از کل ارزیابان خسارت را تشکیل می‌دهد.

نکته جالب اینکه تعداد ارزیابان خسارت در 16 استان کشور کمتر از تعداد انگشتان دست است و حتی دو استان سیستان و بلوچستان و کهگیلویه و بویر احمد تنها یک ارزیاب خسارت دارند.

شاید یکی از علت‌های عدم استقبال شعب شرکت‌های بیمه ای در استان‌ها وشهرستان‌ها همین نبود تعداد کافی ارزیابان خسارت باشد.

بیمه گران معتقدند که اگر ارزیابان خسارت حرفه‌ای در شهرستان‌ها به‌میزان کافی وجود داشته باشد شاید نیازی به افتتاح شعبه در برخی نقاط کشور برای آنها نباشد.

به‌نظر می‌رسد که در شرایط فعلی امکان برون‌سپاری کامل ارزیابی خسارت برای شرکت‌های بیمه‌ای وجود ندارد و نهاد ناظر صنعت بیمه باید برای رفع این مساله اقدام کند.