میزان همکاری نهادهای بین المللی در پوشش بیمه سلامت اتباع خارجی در ایران چقدر است؟

به گزارش چابک آنلاین، تصویب آیین‌نامه اجرایی مربوط به پوشش بیمه سلامت برای افراد خارجی مقیم در کشور و پرداخت بخشی از هزینه‌های بیمه درمانی این افراد، گامی است که می‌تواند علاوه بر کاهش ورود غیرقانونی اتباع خارجی، مشکلات درمانی افرادی را که به صورت قانونی در ایران مشغول کار و فعالیتند تا حد چشمگیری کاهش دهد.

حمایتی که ضرورت داشت

طی سال‌های گذشته، حضور گسترده اتباع خارجی و به ویژه شهروندان کشورهای همسایه در ایران، یکی از موضوعاتی بود که پیامدهایش را در حوزه‌های مختلف آشکار می‌ساخت. با تداوم درگیری‌های نظامی و بی‌ثباتی در کشورهای همسایه ایران، بسیاری از شهروندان این کشورها ترجیح دادند که دست به مهاجرت بزنند و بنابر گزارش‌های رسمی سازمان ملل متحد، ایران در سه دهه اخیر و به ویژه در دهه‌ی ۱۳۷۰، یکی از بزرگترین کشورهای میزبان پناهندگان در جهان بوده است. در همین سال‌ها، این پناهندگان فارغ از اینکه به صورت قانونی وارد ایران شده‌اند یا نه، از مزایای بسیاری همچون استفاده از یارانه‌های کالاهای اساسی، خدمات و حمایت‌های سازمان‌های دولتی یا غیردولتی ایرانی و کمک‌های معیشتی مختلف بهره برده‌اند.

با این حال؛ پناهندگان اغلب با دو مشکل اساسی روبرو بودند. مشکل اول، مسائل آموزشی و تحصیلی و مشکل دوم نداشتن بیمه درمانی بوده است. مشکل اول اما چند سال قبل و با دستور مقام معظم رهبری و پیگیری مجدانه دولت، تقریباً به صورتی کامل برطرف شد و کودکان مهاجر، اکنون می‌توانند از تمامی امکانات آموزشی مقدماتی برخوردار باشند. این امکانات هرچند بار مالی قابل توجهی بر دوش دولت می‌گذارد؛ اما وظیفه انسانی، اخلاقی و دینی مانع از آن شد که این کودکان از تحصیل محروم شوند. ضمن آن که ممکن بود محرومیت از تحصیل در آینده باعث بروز مشکلاتی جدی برای کودکان مهاجر شود.

اکنون دولت با مصوبه خود گام بلند دیگری را در جهت رفع مشکلات پناهندگان و مهاجران برداشته است و با قبول پذیرش سهمی از هزینه حق بیمه سلامت اتباع خارجی، بخش دیگری از رنج و آلام این افراد را کاهش می‌دهد و این باعث خواهد شد تا شهروندان کشورهای خارجی از حمایت بیمه‌های درمانی و امکانات بهداشتی و پزشکی بهره‌مند شوند.

راهی برای کاهش ورود غیرقانونی

ورود غیرقانونی اتباع کشورهای همسایه به ایران برای فرار از مشکلات یا یافتن کار مناسب، همواره یکی از مشکلات و دغدغه‌های مسئولان ایرانی بوده است. مسئولان همواره اعلام کرده‌اند که ورود غیرقانونی به ایران، علاوه بر خطراتی که ممکن است از سوی قاچاقچیان متوجه مهاجران شود، باعث می‌شود تا مشکلات بسیاری در کشور رخ دهد. با این حال، مشکلاتی جدی همچون تداوم درگیری‌های نظامی، بی‌ثباتی، بیکاری، مشکلات اقتصادی در کنار فعالیت گروه‌های تروریستی و سودجویی قاچاقچیان انسان، باعث تداوم ورود غیرقانونی به ایران شده است.

در این زمینه، تصویب آیین‌نامه اجرایی مذکور می‌تواند از مشکلات موجود بکاهد. زیرا تصویب این قانون به معنای تشویق مهاجران غیرقانونی به حضور قانونی و نظام‌مند در ایران و تلاش برای ساماندهی مهاجران غیرقانونی است. از این پس مهاجران می‌دانند که با حضور قانونی در ایران و ثبت هویتی خود می‌توانند به آسانی از خدمات بیمه سلامت برخوردار شوند.

این آیین نامه موجب حمایت بیشتر از مهاجران قانونی نیز خواهد شد. هرچند تا پیش از این نیز بیمه درمانی برای اتباع خارجی در دسترس بود، اما این اتباع باید حق بیمه قابل توجهی پرداخت می‌کردند که برای بسیاری از این مهاجران چنین رقمی قابل توجه بود و آنان از پس هزینه‌های بیمه بر نمی‌آمدند. در نتیجه بسیاری از مهاجران تا زمانی که دچار مشکلاتی حاد نمی‌شدند، به مراکز درمانی مراجعه نمی‌کردند. اما اکنون و با قبول تامین بخشی از هزینه‌های بیمه درمانی مذکور از سوی دولت، مهاجرانی که اغلب از لحاظ اقتصادی، وضعیت مناسبی ندارند، دست‌کم می‌توانند از نظر تامین هزینه‌های درمانی خود، نگرانی کمتری داشته باشند.

نهادهای بین‌المللی همکاری کنند

طبق آیین نامه مذکور، دولت وظیفه دارد ۵۰ درصد از حق بیمه افراد آسیب‌پذیر مشمول این قانون را پرداخت کند. اما پرداخت مابقی حق بیمه این افراد، با خود این اتباع است. اما قانون این فرصت را داده است تا در صورت تامین مالی نهادهای بین‌المللی به صورت گروهی، مابقی حق بیمه نیز از سوی این نهادها پرداخت شود؛ پرداختی که برای مهاجرانی که از نظر مالی ضعیف‌تر هستند، بسیار حیاتی است.

در نتیجه باید گفت اکنون که دولت ایران وظیفه میهمان‌نوازی خود را به صورتی کامل به عمل آورده است و با تامین مالی بخش قابل توجهی از حق بیمه و همچنین منابع مالی و امکانات درمانی، در حال کمک به مهاجران است، نهادهای بین‌المللی نیز باید به وظیفه خود عمل کرده و با قبول بخش دیگری از این هزینه‌ها، به حمایت از اقشار آسیب‌پذیر مهاجر در ایران بپردازند. به ویژه آن که ایران سال‌ها است میزبانی جمعیت قابل توجهی از این اتباع را پذیرفته است و از همین رو وظیفه سازمان‌های بین‌المللی است تا با قبول تعهدات بیشتر، ایران را در این حوزه یاری کرده و مابقی بار مالی این طرح را از دوش مهاجرانی که اغلب بدون پشتوانه‌های مالی و در شرایط سختی به سر می‌برند، بردارند.