دوره وصول مطالبات گروه ماشین‌آلات و دستگاه‌های برقی بورسی ؛ ۲۰۶ روز

چابک آنلاین، مجید میرزاحیدری، ازگروه ماشین‌آلات و دستگاه‌های برقی به عنوان یکی از صنایع تأثیرگذار یاد می‌‌شود، هرچند که به نظر می‌‌رسد میزان اشتغال در این صنعت در سال گذشته روندی نزولی را طی کرده است.

زیرا در سال گذشته 1116 مجوز در این گروه صادر شده که  حاکی  از افت حدود یک دهم درصدی در تعداد مجوز صادره و  افت  3.7 درصد اشتغال دراین صنعت بوده است.

کابل البرز، صنایع جوشکاب یزد، کارخانجات تولیدی شهید قندی، لامپ پارس شهاب، نیروترانس، پارس سوییچ، موتوژن، ایران ترانسفو، کارخانجات کابل‌سازی تک، کارخانجات کابل‌سازی ایران و نیرو سرمایه  به عنوان بازیگران فعلی این گروه به شمار می‌‌روند.

گروه ماشین‌آلات و دستگاه‌های برقی را دو دسته از تولیدکنندگان سیم و کابل و ترانسفورماتور تشکیل می‌‌دهند.

بازار اصلی داخلی ترانسفورماتور عمدتاً رفع نیاز شرکت‌های وابسته به دولتی ازجمله شرکت‌های برق منطقه‌ای و گروه مپنا و شرکت‌های فعال در حوزه نیروگاهی بوده که تماماً مربوط به اجرای طرح‌های توسعه‌ای وزارت نیرو است.

روند آهسته عمده طرح‌های توسعه‌ای وزارت نیرو در حوزه برق موجب کوچک‌تر شدن حجم نیازهای بازار داخلی شده است. تعرفه پایین واردات ترانسفورماتور و عدم تدوین مقررات خاص وسختگیرانه کیفی وارزیابی‌های فنی برای ترانسفورماتورهای وارداتی درمناطق آزاد، موجب حضور انبوه شرکت‌های بی کیفیت یا کم کیفیت در بازار داخلی در یک برهه زمانی شده است.

 از شرکت ایران ترانسفو، به عنوان بزرگترین تولیدکننده ترانسفورماتورهای  قدرت و فوق توزیع در منطقه و دارنده بالاترین سهم بازار داخلی ترانسفورماتور یاد می‌‌شود. درحال حاضر 85 درصد سهم بازار در اختیار گروه صنعتی ایران ترانسفو است.

گزارش‌ها نشان می‌‌دهند که ارزش بازار ترانسفورماتور در داخل در سال گذشته حدود 2 هزارو 700 میلیارد تومان بوده که دست‌کم دو هزار و 300 میلیارد تومان آن متعلق به ایران ترانسفو بوده است.

در مورد صنعت سیم و کابل چه می‌‌دانیم؟

گفته می‌‌شود که درحال حاضر حدود  250  شرکت سیم و کابل‌ساز در داخل کشور فعال  بوده که با توجه  به اینکه مواد اولیه اصلی این صنعت در کشور وجود دارد و نیروی انسانی و انرژی ارزان، در کشور وجود دارد صد درصد نیاز داخلی کشور پاسخ داده شده، ناگفته نماند که در حال حاضر نیمی از ظرفیت این صنعت در کشور استفاده می‌شود. بررسی‌ها نشان می‌‌دهند که مصرف سالیانه مس در صنعت سیم و کابل 120 هزار تن و مصرف آلومینیوم در این صنعت 70 هزار تن در سال است.

انجمن صنعت سیم و کابل ایران اعلام کرده بین ۱۵ تا ۲۰ درصد محصولات تولیدی در این صنعت از کیفیت و استاندارد لازم برخوردار نیستند؛ تولیدکنندگان محصولات تقلبی به قدری حرفه‌ای شده‌اند که حتی کارشناسان خبره سازمان ملی استاندارد با نمونه‌برداری‌های فعلی قادر به شناسایی این کالاها نیستند.»

به نظر می‌رسد بخشی از این مشکل تولید کالاهای بی کیفیت در این صنعت برخاسته از حاشیه سود اندک بوده که باعث شده شرکت‌های کوچک با حاشیه سود ۹ درصدی دوام نیاورده و مجبور شده‌اند که با کاهش کیفیت، حاشیه سود خود را برای ماندن در چرخه رقابت افزایش دهند.

یک واقعیت وجود دارد که متأسفانه ایران در میان لیست برتر کشورهای  صادرکننده سیم و کابل قرار ندارد.

مختصات کلی گروه ماشین‌آلات و دستگاه‌های برقی در بازار سهام چگونه است؟

درحال حاضر نرخ بازده دارایی این گروه در محدوده 16 درصد، دوره وصول مطالبات آن حدود 206 روز و درصد سهم شناوری آن هم حدود 21.5 درصد بوده که این موارد را می‌‌توان برای این گروه یک نقطه ضعف به حساب آورد.

هرچند که p/e  این گروه حدود 7.15 درصد بوده و حاشیه سود عملیاتی این گروه هم حدود 45 درصد است که تا حدودی توجه برآن خالی از لطف نیست.

به نظر می‌‌رسد که این گروه با چالش‌های متعددی دست و پنجه نرم می‌‌کند که به دلیل ماهیت سفارش‌پذیر بودن آن این تأثیرات منفی بر آن بیشتر هم شده است.

مرادعلی لوائی، نایب رئیس هیأت مدیره شرکت کابل البرز، گفته است که در حال حاضر مهم‌ترین مشکل صنعت سیم و کابل، کمبود  منابع اعتباری بوده که دوره وصول مطالبات در این صنعت را حتی از 206 روز هم  فراتر برده زیرا مشتریان بزرگ این صنعت در ابتدا یک پیش پرداختی می‌‌دهند اما در ادامه به دلایل مختلف در پرداخت دچار مشکل شده و حتی  گاهی دوره وصول مطالبات از دو سال هم فراتر می‌‌رود.

واقعیت این است که  گروه ماشین‌آلات و دستگاه‌های برقی همچنان تحت فشار برخی از ریسک‌های مهم قرار داشته که از جمله آنها می‌‌توان به پیدایش رقبای جدید، تغییرات مداوم تکنولوژی و عدم دستیابی فعالان داخلی این گروه به دانش روز، رکود در اجرای طرح‌های عمرانی وافت ظرفیت‌های بازار اشاره داشت که باعث شده تاگروه ماشین آلات و دستگاه‌های برقی تحت فشار بیشتری قرار گیرند.

منصور سعیدی، عضو هیأت مدیره سندیکای صنعت برق، افزایش دوره وصول مطالبات را به صورت مشخص  مختص شرکت‌هایی دانسته که با سازمان‌های دولتی کار کرده‌اند و همین امر باعث شده تا دوره وصول مطالبات آنها افزایش چشمگیری یابد در حالی که شرکت‌های کاملاً خصوصی چنین  مشکلی را ندارند زیرا تا به صورت کامل پول کالارا دریافت نکنند، کالای سفارش شده را ترخیص نمی‌کنند!

وی، درباره عدم شفافیت در این صنعت و بی میلی تولیدکنندگان گروه ماشین‌آلات و دستگاه‌های برقی برای حضور در بازار سرمایه هم گفته است که بخشی از شرکت‌های تولیدکننده تجهیزات برق، رفتار بورسی را بلد نبوده و فاقد نگاه مالی هستند و یا بازار سرمایه را نمی‌شناسند و افزود که برخی از آنها نیز مایل نیستند تا  اطلاعات شرکت‌های متبوع  به صورت کامل روی  میز باشد زیرا از حضور در بازار سرمایه می‌‌ترسند.

سعیدی، معتقد است که ریشه پایین بودن نرخ بازده دارایی در این صنعت ناشی از خروج دارایی‌ها از این صنعت بوده چون وقتی پول پیمانکار بموقع پرداخت نمی‌شود صنعت برق هم خسته خواهد شد، بنابراین با توجه به پایین بودن نرخ بازگشت سرمایه، تمایل برای سرمایه‌گذاری هم نزولی خواهد شد.

وی توضیح داده که دلیل دیگر این مشکل، ورود افراد غیرمتخصص به صنعت برق بوده در حالی که این صنعت بازیگر جدید نمی‌خواهد بلکه یک راهبر جدید می‌‌خواهد و مادامی که صادرات در صنعت برق جدی نشود این صنعت نجات نخواهد یافت و در یک دور بسته گرفتار خواهد آمد.

گروه ماشین‌آلات و دستگاه‌های برقی در نیمه نخست، ایام پر فراز و نشیبی را پشت سر گذاشته و همچنان با مشکلات جدی  دست و پنجه نرم می‌‌کند، با این همه باید دید که این صنعت خواهد توانست از سد مشکلات موجود عبور کند یا خیر؟