ضیافت با شکوه تابستانی هتلداران برای سهامداران

چابک آنلاین، مجید میرزاحیدری، نرخ بازدهی گروه هتل و رستوران در بین کل صنایع بورسی در شهریورماه سال‌جاری از مرز 36،2 درصد عبور کرد. با این حجم از بازدهی، گروه هتل و رستوران درماه آخر نیمه نخست سال‌جاری، بر سکوی نخست بازدهی صنایع بورسی ایستاد.

ناگفته نماند که بعد از این گروه، گروه حمل و نقل و تجهیزات نفتی به ترتیب با نرخ بازدهی 11،6 و 9،8 درصد در رتبه‌های بعدی میزان بازدهی قرار گرفته‌اند.

چراغ گروه هتل و رستوران در بازار سهام با 7 نماد، روشن نگه داشته شده که ارزش بازار همین تعداد، حدود 21 هزارو 871 میلیارد تومان است. p/e این گروه در بازار سهام 75،8 درصد بوده که در مقایسه با تعداد زیادی از صنایع حاضر در بازار سهام، یک نمره منفی در نوع خود محسوب می‌شود.

نکته دیگر، حاشیه سود عملیاتی 10درصدی و نرخ بازده دارایی حدود 4درصد بوده که درصورت استناد به این موارد، نمی‌توان با قطعیت گفت که این گروه برای معامله‌گران خیلی جذاب است.

از قرار معلوم، میانگین حجم معاملات یک ماه اخیر گروه هتل و رستوران در بازار سهام حدود 22 میلیون برگه سهم بوده که نسبت به سه ماه قبل، دست‌کم 50درصد افزایش داشته است.

در یک نگاه کلی می‌توان گفت که ارزش بازار گروه هتل و رستوران در بازار سهام در نیمه نخست امسال 45درصد افزایش یافته که تا حدودی، همین روند، نتیجه بازی را در شهریورماه امسال برای دارندگان سهام این گروه به پایان برده است.

درحال حاضر یک هزار و 351 هتل در ایران فعال بوده که از این تعداد، 342 هتل یک ستاره، 391 هتل دو ستاره، 393 هتل سه ستاره، 157 هتل چهارستاره و تنها 68 هتل درایران پنج ستاره هستند، هرچند که در مقایسه با تعداد شرکت‌های هتل‌دار حاضر در بازارسرمایه، به خوبی مشخص می‌شود که شاخص شناوری و شفافیت تا چه حد درصنعت هتل و رستوران در کشور ضعیف و پایین است.

فراموش نکنیم که نهادهای عمومی غیردولتی همچون سازمان تأمین اجتماعی و صندوق بازنشستگی کشوری به عنوان مالکان تعداد زیادی از هتل و اماکن گردشگری پربازدید کشور به شمار می‌روند که همچنان سهام آنها در بازار سرمایه عرضه نشده و دست معامله‌گران، از خرید و فروش سهام این هتل‌ها دربورس کوتاه است.

 اما چرا گروه هتل و رستوران در زمینه بازدهی درماه آخر نیمه نخست سال‌جاری توانست ازهمه صنایع بورسی سبقت گرفته و معامله‌گران بازار را غافلگیر کند؟

گفته می‌شود که مهم‌ترین دلیل برای افزایش بازدهی این گروه بورسی در شهریورماه امسال، ناشی از فروکش کردن تب کرونا به واسطه افزایش واکسیناسیون و پاسخگویی به تقاضای انباشته سفرهای مردم در دوسال گذشته بوده که خود را در جهش سفر مردم در شهریورماه نشان داد و باعث شد تا کسب‌و‌کار شرکت‌های بورسی فعال در زمینه هتل و رستوران تا این حد پررونق باشد.

اما آیا این صنعت در زمینه افزایش بازدهی در ماه‌های پیش‌رو هم گوی سبقت را از سایر رقبا خواهد ربود؟

علی رحیم‌پور، کارشناس ارشد اقتصاد گردشگری توضیح داده که در تابستان امسال جدای ازافزایش شدید سفرهای داخلی، رشد سفرهای ورودی ازکشورهای مختلفی چون عراق، آذربایجان، ترکیه و پاکستان به کشور هم به‌وقوع پیوست که باعث شد تا روند بازدهی شرکت‌های بورسی درزمینه هتل‌داری و رستوران افزایش یابد.

به گفته وی، میزان فروش خدمات هتلداری وگردشگری در تابستان امسال به اندازه نصف کل سال برای شرکت‌های فعال در این زمینه درآمد داشته است.

رحیم‌پور درعین حال به افزایش 85 درصدی قیمت مواد اولیه هتل‌ها و رستوران‌ها اشاره کرد وگفت: با وجود رونق در کسب و کار هتل‌ها و رستوران‌ها در شهریورماه اما به دلیل افزایش در هزینه‌های جاری نمی‌توان گفت که میزان سوددهی شرکت‌های بورسی هتل و رستوران، همچنان افزایش چشمگیری داشته باشد.

از دید این کارشناس اقتصاد گردشگری، سود عملیاتی گروه هتل و رستوران‌های بورسی زیر 10 درصد بوده زیرا افزایش شدید حقوق و مزایای نیروی انسانی، رشد شدید قیمت مواد اولیه و گران بودن هزینه تمام شده تسهیلات بانکی باعث شده تا بازگشت سرمایه در صنعت گردشگری دست‌کم 10 سال طول بکشد.

درنتیجه این موارد، حاشیه سود عملیاتی این صنعت به‌شدت کاهشی شده، مضاف بر این، گران بودن زمین در بخش گردشگری، باعث شده تا سرمایه سرمایه گذاران در این صنعت به‌طرز وحشتناکی بلعیده شود.

رحیم‌پور، با بیان اینکه در شرایط عادی و در دو مقطع، بیشترین تقاضای سفر درکشور وجود دارد، افزود: فصول بهار وپاییز دو مقطعی است که بیشترین تقاضای سفر در کشور وجود دارد که متأسفانه به دلیل بروز اغتشاشات چند روز اخیر، بسیاری از تورهای گردشگری لغو شد، بازار گردشگران داخلی و خارجی از دست رفت و پروازهای ورودی هم دست‌کم 30 درصد افت کرد که این عوامل، صنعت گردشگری را وارد رکود خواهد کرد.

به گفته وی، با توجه به اغتشاشات اخیر و افت شدید درآمد صنعت هلتداری، نه تنها روند سوددهی این صنعت در ماه‌های پیش‌رو دچار چالش شده، بلکه این نگرانی وجود دارد که گروه هتل و رستوران نتواند با درآمد فعلی پاسخگوی هزینه‌های جاری ماه‌های آتی باشند چه برسد به سوددهی!

یک واقعیت در مورد صنعت هتلداری وجود دارد که ضریب اشغال هتل‌ها در کشور همواره بیش از 60 درصد نبوده که به نظر می‌رسد با توجه به هزینه‌های سنگین، 40 درصد ظرفیت هتل‌ها در طول سال خالی است که هزینه‌های زیادی را به این صنعت تحمیل کرده است.

نکته دیگر اینکه هتل‌ها در ایران از محل اتاق‌داری کسب درآمد می‌کنند، درحالی که در سایرکشورها، شرایط هتل‌ها و رستوران‌ها اینچنین نیست و 40 درصد درآمد هتل‌ها در خارج از کشور، از اقتصاد شب و برگزاری فستیوال‌های شبانه کسب می‌شود که هتل‌های ایران از این شرایط محروم هستند.

بنابراین با وجود تابستانی جذاب برای گروه هتل و رستوران در بورس، به نظر می‌رسد که این صنعت در پاییز و زمستان شاهد روزهای سرد و کم‌رونقی باشد.

روزهایی که در آن دیگر از بازدهی خوب و جذاب این صنعت چندان خبری نخواهد بود، مگر اینکه با توجه به در پیش بودن رخداد مهم جام جهانی، هتلداران و رستوران‌داران بتوانند با افزایش در آمد، سود خوبی را نیز برای سهامداران خود به ارمغان بیاورند. در غیر این‌صورت چراغ کسب و کار هتلداران بورسی کم فروغ خواهد بود.