ایران به رتبه ششم بزرگترین مصرف کننده سیمان جهان صعود می کند

به گزارش چابک آنلاین، پیش بینی می شود که تولید سیمان جهان در سال 2030 به 4.83 میلیارد تن افزایش یابد.

چین بیشترین تولید سیمان در سراسر جهان را دارد و برآورد می شود که  2.5 میلیارد تن در سال 2021 تولید کرده باشد.

درحال حاضر بیش از نیمی از سیمان جهان در چین تولید می شود و پس از آن هند، ویتنام، آمریکا، ترکیه و ایران قرار دارند.

این امر نشان دهنده این است که رشد تولید جهانی سیمان در دهه اخیر عمدتا به واسطه افزایش تولید چین بوده و سایر نقاط جهان سهم بزرگی از رشد تولید نداشته اند. 

طبق پیش بینی های انجام شده تا سال 2023 ایران به رتبه ششم بزرگترین کشور مصرف کننده سیمان در جهان صعود خواهد کرد.

همچنین پیش بینی صادرات سیمان و کلینکر ایران تا سال 2023 به حدود 16 میلیون تن بالغ خواهد شد. 

درسال 2021 میلادی ایران با حدود 62 میلیون تن تولید سیمان رتبه هشتم جهانی را به خود اختصاص داد و با وجود رونق نسبی در ساخت و ساز داخلی،کاهش بودجه عمرانی و محدودیت های بوجود آمده در صادرات باعث شد تا ایران نتواند از بخش عمده ای از ظرفیت تولید خود استفاده کند.

با این حال به نظر می رسد، ظرفیت تولید، به دلیل تکمیل کارخانجات در دست احداث تا پایان سال 1402 به حدود 100 میلیون تن بالغ شود.

نمودار ذیل تولید سیمان در سراسر جهان توسط  کشورهای عمده تولید کننده در سال2021 را نشان می دهند  که تولید سیمان ایران به حدود62 میلیون تن رسید و نسبت به سال 2020 معادل 4 میلیون تن کاهش یافت وبه این ترتیب ایران در بین هشت تولید کننده بزرگ سیمان جهان قرار دارد.

هم اکنون در ایران 78 کارخانه تولید کننده سیمان مشغول به فعالیت هستند و ایران با ظرفیت اسمی تولید 88.4 میلیون تن سیمان از نظر ظرفیت نیز ششمین رتبه را در بین کشورهای جهان بعد از چین و هند، ایالات متحده آمریکا، ترکیه و ویتنام داراست.

مصرف جهانی سیمان در سال 2021 در بسیاری از نقاط جهان رشد قابل توجهی داشته است.

با این حال فشار ناشی از هزینه ها منجر به کاهش حاشیه سود شده است. 

به طوری که قیمت های فروش قادر به همگام شدن با مقیاس افزایش هزینه های اساسی نبوده است.

با افزایش نرخ واکسیناسیون، وضعیت کرونا در جهان بهبود یافته است که می تواند بهبود تقاضا برای سیمان را به همراه داشته باشد.

سیمان به علت سنگین بودن و دشواری در حمل ونقل، در مسافت های بین کشوری به ندرت مبادله می شود. 

از میزان تولیدات سیمان، حدود 5 تا 8 درصد سیمان وارد تجارت بین المللی می شود. 

یعنی محصول سیمان برخلاف بسیاری از محصولات صنایع دیگر، کمتر وارد فاز صادرات و واردات شده و در همان مناطق تولید شده ، به مصرف می رسد.

درسال 2020 ارزش صادرات سیمان و کلینکر جهان حدود ده میلیارد دلار بوده  که از این مقدار 25 درصد کلینکر، 5 درصد سیمان هیدرولیکی و سه درصد سیمان آلومینو بوده است. 

در سطح جهانی ، پس از کاهش مصرفی که در پی رکود سال 2008 اتفاق افتاده  وضعیت به تدریج بهبود یافت و مصرف سیمان طی 13 سال اخیر رشد ملایمی را تجربه می کرد با این حال با توجه به پایان بیماری کووید 19 در سطح جهان و رکود فراگیر اقتصادی ، تولید سیمان جهان حدود 80 میلیون تن کاهش یافت.

به نظر می رسد با برنامه های وسیع واکسیناسیون و مهار پاندمی در سال جاری، وضعیت بهتری درانتظار صنعت سیمان جهان باشد.

با وجود اینکه تولید سیمان به نحو فراگیری کاهش نیافت اما برآورد ها از کاهش نسبی مصرف سیمان جهانی در سال 2021 حکایت دارد و تخمین های اولیه 6 درصد کاهش مصرف جهانی سیمان در سال 2021 را برآورد می کند.

مهمترین دلایلی که شرایط رقابت را برای واحد های تولید کننده سیمان به وجود می آورد نیاز به سرمایه گذاری بالا، محدود بودن شعاع بازار به سبب هزینه حمل ونقل و فراگیر بودن مصرف در مناطق محلی است. 

به عنوان مثال فرض کنید یک کارخانه سیمان اگر تحت پوشش یک هلدینگ نباشد انرژی زیادی را برای شناسایی بازار و بازاریابی جهانی باید صرف کند.

اما یک شرکت هلدینگ با انجام این کار می تواند آن را برای تمام شرکت های تحت پوشش انجام دهد.

فرض کنید یک هلدینگ در ارزیابی های خود بازار جدیدی را کشف می کند که از منطقه تمرکز خود 3000 کیلومتر فاصله دارد، در این موارد هلدینگ معمولا به جای صادرات که مستلزم هزینه های گزاف حمل و نقل است ترجیح می دهد یک کارخانه سیمان در بازار هدف تاسیس ویا خریداری کند، تولید و مدیریت بازار سیمان در جهان توسط هلدینگ  های بزرگ انجام می پذیرد.

امروزه مصرف سیمان درنقش نهاده های ساختمانی وعمرانی می تواند به عنوان یکی از شاخص های پیشرفت کشور در نظر گرفته شود.

آخرین آمار ها نشان می دهد که ایران در سال 1400 دارای 78 کارخانه تولید کننده سیمان است.

طبق برنامه ششم توسعه اقتصادی کشور مقررشدکه  ظرفیت تولید سیمان در پایان سال 1404 به حدود120 میلیون تن بالغ شود که با توجه به وضعیت سیاسی و اقتصادی کشور در سنوات اخیر ( تحریم ها، رکود تورمی، عدم سرمایه گذاری جدید در پروژه ها و ...) به نظر می رسد دستیابی به هدف فوق دور از دسترس بوده و در بهترین حالت پیش بینی می شود، ظرفیت سیمان به حدود 95 میلیون تن بالغ شود.