آیا بیمه به شخص مجرم در تصادفات تعلق می گیرد؟
یکی از اقدامات خوبی که در زمینه حوادث وسایل نقلیه موتوری صورت گرفته، بیمه است که بر اساس آمار، میزان قابل توجه‌ای از خسارت‌ها را در چارچوب قانون تقبل می‌کند.
به گزارش چابک آنلاین به نقل از باشگاه خبرنگاران؛ حوادث رانندگی با اهمیت‌ترین و عمده‌ترین حوادثی است که گاهی خسارت‌های غیرقابل جبرانی را از خود برجا می‌گذارد. این موضوع باعث شده تا همه ارگان‌ها و مراکز مختلف در تلاش باشند تا میزان حوادث این حوزه را کاهش دهند.
در ماده یک قانون بیمه اجباری عنوان شده، کلیه دارندگان وسائل نقلیه موتوری زمینی و انواع یدک و تریلر متصل به وسائل مزبور و قطار‌های راه آهن، مسئول جبران خسارات بدنی و مالی هستند که در اثر حوادث وسائل نقلیه فوق و محمولات آن‌ها به اشخاص ثالث وارد می‌شود. منظور از حوادث مذکور در این قانون هر گونه تصادف، سقوط، آتش‌سوزی و انفجار وسائل نقلیه موضوع این ماده و نیز خساراتی است که از محمولات وسائل مزبور به اشخاص ثالث وارد شود.
آیا بیمه در حوادثی که شخص مجرم گواهینامه ندارد تعلق می‌گیرد؟
ممکن است در برخی حوادث، شخص مجرم دارای صلاحیت رانندگی نباشد که در این صورت قانون چنین مقرر می‌کند که اگر ایجاد حادثه عمدی بوده و در صورتی که راننده فاقد گواهینامه رانندگی باشد، شرکت بیمه پس از پرداخت خسارت زیان دیده می‌تواند برای استرداد وجوه پرداخت شده به شخصی که موجب خسارت شده مراجعه کند.
طبق قانون، شرکت‌های بیمه موظف هستند که خسارت زیان‌دیده را تحت هر شرایطی پرداخت کنند، اما در حالتی که راننده مقصر فاقد گواهینامه باشد یا به هر دلیلی اجازه رانندگی نداشته باشد، شرکت بیمه بعد از پرداخت خسارت مبلغ را از راننده خاطی دریافت می‌کند.
به طور معمول خسارت پرداختی بیمه به صورت قسط بندی شده از راننده مقصر دریافت می‌شود ولی با تصور بدترین حالت یعنی خسارات جرحی (که نیاز به پرداخت دیه دارند) متوجه می‌شویم که مبلغ بازپرداخت حتی به صورت اقساطی نیز بسیار سنگین است. نکته‌ی دیگری نیز در زمان رانندگی بدون گواهینامه وجود دارد آن هم این است که در صورت وقوع خسارات جانی، راننده مقصر به قتل عمد متهم می‌شود مگر آنکه خلاف این موضوع ثابت شود.
پس در چنین شرایطی بهتر است به هیچ عنوان خطر نکرده و تا زمانی که اجازه رانندگی ندارید، سمت رانندگی بدون گواهینامه نروید!
باید توجه کنید که اتمام اعتبار گواهینامه به معنای نداشتن گواهینامه یا ابطال آن نیست. با این وجود با داشتن گواهینامه فاقد اعتبار زمانی، جریمه می‌شوید و در صورت تصادف جبران بخشی از خسارت به عهده خودتان است.
آیا بیمه خسارت راننده مقصر را پرداخت می‌کند؟
در شرایطی که فرد مقصر حادثه، فاقد گواهینامه باشد و در تصادف خودش نیز آسیب ببیند، بیمه شخص ثالث به هیچ عنوان خسارت فرد را پرداخت نمی‌کند. چراکه طبق قانون این فرد نباید رانندگی کند و چون از قانون سرپیچی کرده است، بیمه تحت هیچ شرایطی خسارت او را پرداخت نمی‌کند.
خسارت راننده زیان‌دیده بدون گواهینامه
ممکن است در تصادف رانندگی، راننده زیان‌دیده فاقد گواهینامه باشد. در این حالت خسارت فرد توسط بیمه پرداخت می‌شود اما در رابطه با رانندگی بدون گواهینامه، طبق قانون با وی برخورد خواهد شد و ممکن است حتی خودرو راننده به پارکینگ منتقل شود.
رانندگی غیر متناسب با گواهینامه
در ابتدای دریافت گواهینامه و یا در صورت داشتن گواهینامه پایه 3 و پایه 2، محدودیت‌های مختلفی برای افراد وجود دارد. برخی از این محدودیت‌ها عبارتند از:
رانندگی با داشتن همراه در 3 ماه اول دریافت گواهینامه
محدودیت رانندگی خارج شهر تا یکسال پس از دریافت گواهینامه
منع رانندگی با خودروی سنگین در صورت نداشتن گواهینامه متناسب و در صورتی که فرد هر یک از محدودیت‌های بالا را نادیده بگیرد، در صورت وقوع حادثه بیمه مبلغ خسارت را به زیان‌دیده پرداخت می‌کند و سپس فرد مقصر باید مبلغ را به شرکت بیمه پرداخت کند.
با تمام شرایطی که توضیح دادیم، توصیه ما این است که به هیچ عنوان به رانندگی بدون گواهینامه یا زیرپا گذاشتن قوانین فکر نکنید چراکه در صورت وقوع یک حادثه غیرقابل پیش‌بینی ممکن است خود را به دردسر بزرگی بیاندازید.
طبیعتا قوانین ایران در جغرافیای کشور معتبر است و در خارج از این محدوده قوانین مسئولیت مدنی کشور محل حادثه حاکم خواهد بود.
ماده ۹ قانون بیمه اجباری ذکر می‌کند، دارندگان وسائل نقلیه موتوری زمینی که از خارج وارد ایران می‌شوند، در صورتی که خارج از کشور مسئولیت خود را نسبت به حوادث ناشی از وسیله نقلیه موضوع این قانون به موجب بیمه‌نامه‌ای که از طرف شرکت سهامی بیمه ایران معتبر شناخته شده بیمه نکرده باشند، مکلف‌اند هنگام ورود به مرز ایران طبق قانون اقدام به بیمه کنند.
در مواقعی که اعتبار بیمه‌نامه به پایان رسیده و حادثه رخ می‌دهد، بیمه پرداخت خسارت می‌گیرد؟
در ماده ۶ قانون اصلاح بیمه اجباری ۱۳۸۷ برای حمایت بیشتر از قربانیان حوادث، در موارد ویژه‌ای که از استثنائات پوشش بیمه‌ای محسوب می‌شود، بیمه‌گر را مقید کرده، از عهده خسارت بدنی اشخاص ثالث برآید و سپس برای عودت خسارت و زیان پرداختی خود به مسئول حادثه مراجعه کند. طبق ماده فوق، در صورت اثبات عمد راننده در ایجاد حادثه توسط مراجع قضائی، رانندگی در حالت مستی، استعمال مواد مخدر و روانگردان مؤثر در وقوع حادثه و در صورتی که راننده مسبب فاقد گواهینامه رانندگی باشد یا گواهینامه او متناسب با نوع وسیله نقلیه نباشد، شرکت بیمه موظف است بدون اخذ تضمین، خسارت زیان دیده را پرداخت کند و پس از آن می‌تواند به قائم مقامی زیان دیده از طریق مراجع قانونی برای استرداد تمام یا بخشی از وجوه پرداخت شده به شخصی که موجب خسارت شده است مراجعه کند.
در مواقعی ممکن است روز حادثه همزمان با پایان اعتبار بیمه‌نامه رخ دهد که ماده ۱۰ قانون اصلاح بیمه نامه اجباری، به منظور حمایت از زیان‌دیدگان حوادث رانندگی، خسارت‌های بدنی وارد به اشخاص ثالث که به علت فقدان یا انقضاء بیمه نامه، بطلان قرارداد بیمه، تعلیق تأمین بیمه‌گر، فرار کردن، شناخته نشدن مسئول حادثه و ورشکستگی بیمه‌گر قابل پرداخت نباشد یا به طورکلی خسارت‌های بدنی خـارج از شرایط بیمه‌نامه به استثناء مواردی که در ماده ۷ توسط صندوق مستقلی به نام صندوق تامین خسارت‌های بدنی پرداخت خواهد شد.
